🐫 Işık Ve Ses Ne Türüdür

Aydınlatmada Nicelik ve Nitelik. Aydınlatma, Uluslararası Aydınlatma Komisyonu (CIE) tarafından da benimsenen tanımıyla, çevrenin ve nesnelerin gereği gibi görülebilmesini sağlamak amacıyla ışık uygulamaktır. Gereği gibi görünebilmeyi sağlayan aydınlatmanın temelde; nicelik ve nitelik olarak iki önemli boyutu vardır. Bu ses telleri akciğerlerimizden gelen hava ile titreşir. Titreşimle meydana gelen ses, dil ve dişlerin yardımıyla sözcük olur. Ses madde bulunan her ortamda yayılır. Boşlukta madde olmadığı için yayılmaz. Sesin hızı, ışık hızına göre çok azdır. Ses saniyede 340 m yol almaktadır. Biryapıya veya yere kasıtlı olarak odaklanan aşırı aydınlatma. Eyfel Kulesi ve Aziz Stephen Bazilikası (Szent István-bazilika), aşırı aydınlatmanın mevcut olduğu mimarinin bazı örneklerindendir. Parlama. Görmeyi engelleyen, genellikle görsel sıkıntıya neden olan aşırı ve göz kamaştırıcı ışık kirliliği türüdür. Kategori4.Sınıf FenBil.Aydınlatma ve Ses Teknolojileri teması Hazırlayan:Ayberk Candeğer (7.3.2012) Başlık:Işık ve ses İzlenme:5249 Bu çalışma kağıdını, çalışma kağıtlarıma kopyala ve düzenle - Yönetime Bildir Dacakurulduğu günden itibaren sahip olduğu bilgi ve tecrübeyi, siz değerli müşterileri ile paylaşmanın heyecanını duyar. Profesyonel Ses ışık görüntü ,konferans simultane tercüme sistemleri,görsel sunum ve tüm zayıf akım sistemleri konularında faaliyet göstermektedir. Orta ölçekli bir işletme olmasına rağmen Peki ışık hakkında ne kadar bilgiye sahibiz neleri bilmiyoruz?? Farklı aynalarda farklı görünebilirsiniz desem bana inanır mıydınız??? Kuş sesini, her ders sonunda çalan zil sesini, çalar saatimizin sesini, ağlayan bir çocuğun sesini hiç dinlediniz değil mi? Peki bu duyduğumuz seslerin yayılma hızıyla ortam arasında bir İnsanların tahammülsüzleşmesi, yoğun şehirleşme, iletişim kopukluğu ve neticesinde de ortaya çıkan memnuniyetsizlikler kişiler arası iletişimde bozukluklar olmasına neden olabiliyor.Bunun en net örneklerinden bir tanesi de ses ve ışık kirliliğinden kaynaklanan anlaşmazlıklar ve bu anlaşmazlıklar sonucu ortaya çıkan yasal düzenlemelerPeki,nedir bu yasal Müzikaletlerinden çıkan sesler, taşıtların çıkardığı sesler, hoparlörün, radyonun ve televizyonun çıkardığı sesler yapay sesler dir. Yapay sesleri üreten varlıklara yapay ses kaynakları denir. Isı ve ışık gibi bir enerji türüdür. Bir kaynaktan yayılan ses, ısı ve ışık gibi bütün yönlerden algılanır. IŞIK ve SES) Soru 1. Ses bir enerji türüdür. B) Ses üreten cisimler titreşirler. Ampul doğal ışık kaynağıdır Ses enerji türü değildir Ses ve Işık Hızı. Ses hızı: 343 m/s. Işık hızı: 300.000.000 m/s. Işık hızı, sesin hızından kat kat daha hızlıdır. Işığın hızı, saniyede 300.000 km’dir. Ses ise saniyede yaklaşık 300-400 metre yol alır. Işık hızının daha hızlı olduğunun en basit kanıtı ise şimşek ve gök gürültüsü olaylarıdır Işıkve ses..türüdür cevabı ne? lütfen (acil cevap). Idea question from @KutsalMayonez123 - Ortaokul - Fen ve teknoloji ışık1 enerji türüdür ve başka enerjilere dönüştürülebilir mi? Yorumlar (3) ışık dalgalar halinde yayılmaz ses yayılır Işık, bir enerji çeşididir. 7wIf0. SES BİR ENERJİDİR Büyük bir patlamadan sonra çevredeki binaların camlarının kırıldığını duymuşsunuzdur. Bunun nedeni patlamayla ortaya çıkan ses dalgalarıdır. Ses de ışık gibi bir enerji türüdür. Bir teli titreştirdiğinizde ona bir enerji kazandırırsınız. Tel titreşirken enerjisini etrafındaki ortamın taneciklerine aktarır. Tanecikler bu enerjiye hareket ederek sesin dalgalar halinde yayılmasını sağlarlar. Yan yana duran iki diyapazon dan birine tokmakla vurarak titreştirdiğinizde diyapazon ses üretir. Bir süre sonra yanındaki diyapazonun da titreşerek ses üretmeye başladığını görürsünüz. Bu olay sesin bir enerji olduğunu gösterir. Birinci diyapazonun titreşimi havada ses dalgaları oluşturur. Bu dalgalar ikici diyapazona ulaştığında ikinci diyapazonu da titreştirir. Ancak bu iletilme sırasında enerjinin bir kısmı ısı enerjisine dönüşerek kaybolur. İkinci diyapazon birinci diyapazondan çok fazla uzaklaştırılarak deney tekrarlandığında ikinci diyapazonda titreşim oluşmayacaktır. Bunun nedeni ses dalgalarının ikinci diyapazona ulaşmadan enerjisini kaybetmesidir. Çok yüksek ses üreten bir iş makinesinin yanındayken çok rahatsız olabiliriz. Ancak biraz uzaklaşırsak sesi daha az duyarız. Çok uzak bir yere gittiğimizde sesi hiç duymayız. Bunun nedeni ise ses kaynağından uzaklaştıkça ısıya dönüşerek kaybolan enerji miktarının artmasıdır. Belirli bir uzaklıktan sonra ses enerjisi bize hiç ulaşmadan tamamen ısıya dönüşür. Bazı maddelerin sesi daha iyi soğurduğunu öğrenmiştik. Kauçuk, kumaş gibi esnek maddeler ses enerjisini ısı gibi başka enerjilere daha fazla dönüştürdüğü için sesi soğurur. Gerçekte enerji yok olmamaktadır. Sadece ses enerjisinden başka bir enerjiye dönüşmektedir. Yağmurlu bir günde yıldırım düştüğünde önce yıldırımın ışığını görür bir süre sonra sesini duyarız. Bunun nedeni ışığın sesten daha hızlı yayılmasıdır. Işık havada m/s hızla yayılırken ses 340 m/s hızla yayılabilir. Işık da bir enerjidir. Ancak sesten çok daha hızlı hareket eder ve maddesel bir ortam olmadan yayılabilir. Uzay boşluğunda ışık yayılabilmektedir. Ancak ses boşlukta yayılmaz. Sesin yayılabilmesi için ses dalgalarını iletecek taneciklerin bulunması gerekir ve ortamdaki tanecik yoğunluğu ne kadar fazlaysa ses o kadar hızlı yayılır. Bu nedenle ses en hızlı katılar da, sonra sıvılarda en yavaş gazlarda yayılır. Işık ise bazı maddesel ortamlarda yayılamaz. Ortamdaki tanecik katılar yoğunluğu artarsa sesin yayılma hızı artar. Ortamın sıcaklığı artarsa sesin yayılma hızı artar. Sesten hızlı giden uçakların olduğunu biliyoruz. Eğer hareketli ses kaynağının hızı ses hızına ulaşırsa ses dalgalarının hepsi üst üste biner ve moleküller üzerindeki titreşim etkisi artar. Bu da bir basınç meydana getirecektir. jet uçakları deniz üzerinde uçarken olağan dışı bulutsu bir bölge oluşturur. İşte bu yüksek basınçlı hava duvarına ses duvarı denir. Uçak bu duvarı aşarak ses hızını aştığında şiddetli bir gürültü duyulur. Bu olay, ses duvarını aşmak olarak isimlendirilir. , NOT Diyapazon ses üretmeye yarayan ''u'' şeklinde bir alettir. konumuzla alakalı bu slaytı da inceleyin. = 2. Bir konu anlatımı SES BİR ENERJİ TÜRÜDÜR Bir kaynaktan çıkan sesin ortamdaki tanecik ya da moleküller tarafından iletilir. Sesin iletilmesi yan yana asılı çelik bilyelerin hareketine benzetebiliriz. En baştaki bilyeyi çekip bıraktığımızda enerji bilyeler tarafından itilerek en sondaki bilyeye ulaşır. Alçaktan uçan bir uçağın çok yakınımızdan geçtiğini düşünelim. Sesinden çok rahatsız oluruz. Fakat uçak uzaklaştıkça sesi gittikçe azalır ve bir süre sonra duyulmaz. Bunun nedeni, ses iletimi sırasında enerjinin bir kısmının, ortamdaki taneciklerin birbiriyle çarpışması sonucu ısıya dönüşmesidir. Kaynağından uzaklaştıkça ısıya dönüşen miktar artar ve bir uzaklıktan sonra ses duyulmaz. Ses hızı Sesin ve ışığın yayılma hızlarını biliyor musunuz? Fırtınalı bir havada meydana gelen gök gürlemesi olayları, ışık ve sesin hızların karşılaştırmak için iyi bir örnektir. Yıldırım olayında elektrik enerjisi ışık hızıyla yayılırken gök gürültüsü ses hızıyla yayılır. Fakat biz yıldırımın ışığını gördükten bir süre sonra gök gürlemesini duyarız. Yıldırım ve gök gürlemesi aynı anda olmasına rağmen neden yıldırımın ışığını önce görürüz? Işık hızı ses hızından çok daha fazladır. Sesin havadaki hızı yaklaşık 340m\s’dir. Işığınki ise 300 000 000 m\s’dir. Eğer yıldırım düşmesi ve gök gürlemesi arasındaki geçen zamanı ölçebilirsek yıldırımın ne kadar uzağa düştüğünü de söyleyebiliriz. Ses dalgaları her ortamda aynı hızla yayılmaz. Sesin hızı katılar da en fazla sonra sıvılarda sonra da gazlarda yayılır. Çünkü katılar sıvılardan sıvılarda gazlardan daha yoğundur. Uzaktan gelen bir konuşma sesinin suyun altında dinlediğimizde daha yakından geliyormuş gibi hissedilir. Sesin hızı aynı zamanda yayıldığı ortamın sıcaklığına bağlıdır. Sesin havada 15 °C deki hızı 340 m\s iken 25 °C deki hızı 346 m\s, 0 °C ise 332 m\s’dir. Sesin yaılması için maddesel ortama ihtiyaç vardır. Işık maddesel ortama ihtiyaç duymadan yayılır. Ses için maddesel ortam vazgeçilmez bir araç iken, ışık için bir engeldir. Boşlukta ses iletilmezken, ışık ise en büyük hızla iletilir. “IŞIK VE SES” ÇEVREMİZDEKİ IŞIK KAYNAKLARI Etrafa ışık yayarak, çevresini aydınlatan varlıklara ışık kaynakları denir. Güneş, yıldız, ampul, mum, trafik ışık­ları, el feneri, ateş böcekleri birer ışık kaynağıdır. çevresini aydınlatan ışık kaynaklarına doğal ışık kaynakları denir. Güneş, yıldız ve ateş böcekleri, doğal ışık kaynaklarına örnektir. ışık vermediği halde yakıldığında, üzerinden elektrik akımı geçtiğinde çevresi­ni aydınlatan varlıklara yapay ışık kaynakları denir. Am­pul, mum, trafik ışıkları, el feneri, yapay ışık kaynaklarına örnektir. Normalde ışık yaymadıkları halde, ortamda bulunan bir ışık kaynağı İle aydınlatıldığında, ışık yayıyormuş gibi gö­rünen cisimler ise ışık kaynağı değildir. Bisiklet ve otomo­billerde kullanılan reflektörler, ayna, alüminyum folyo, metal kaşık gibi varlıklar aslında ışık kaynağı değildir. Ama aydınlatıldıklarında ışık yayıyormuş gibi görünürler. Ay da benzer şekilde Güneş'ten aldığı ışınlarla, ışık kaynağı gi­bi görünür. Ama aslında Ay bir ışık kaynağı değildir. Enerji varlıklar üzerinde çeşitli değişiklikler yapabilir. Işık da varlıklar üzerinde çeşitli değişiklikler yapabilir. Güneş görmemesi için alüminyum folyo ile kaplanan bir bitki yaprağı zamanla sararır. Işıksız ortamda bitkiler büyüyemez. Yani bitkiler büyümek için ışığa ihtiyaç duyar­lar. Bazı yiyecekler ışıkta fazla kalmaktan bozulur ve on­ların tatları değişir. Ayrıca uzun süre ışık altında kalan ga­zete elbise, perde gibi varlıkların renkleri solar. Hesap makinelerinde kullanılan piller ise ışığı elektriğe dönüştü­rerek kullanır. Varlıklar üzerindeki bu etkileri ışığın da bir enerji türü olduğunu gösterir. GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE AYDINLATMA Ateşin bulunması insanların yiyecek pişirme ve ısınma ihtiyaçlarını gidermekle kalmamış, gecelen karanlıktan korkmalarını da engellemiştir. Ancak ateş yakıcı olduğun­dan dolayı tehlikeliydi ve taşıması da zordu. Bu zorluğun aşılması için kandil, meşale gibi bazı aydınlatma tekno­lojileri devreye girdi. Gün geçtikçe gelişen teknoloji insanları zamanla, gaz lambası ve mumla tanıştırdı. Bilim adamlarının yaptığı ça­lışmalar sayesinde teknoloji ilerlemiş ve 1880 yılında Thomos Edison'un elektrik ampulünü icat etmesi bu alan­da bir dönüm noktası olmuştur. Şu anda ise bunlardan çok daha fazla gelişmiş bir teknolojinin ürünleri olan am­pul ve flüoresans lamba günlük hayatımızda yaygın ola­rak kullanılmaktadır. Aydınlatma, fotoğrafçı ve kameramanlar için çok önemli­dir. Çünkü net fotoğraf ve görüntülerin elde edilebilmesi için uygun ışık şartları gereklidir. YAŞAMIMIZI ETKİLEYEN AYDINLATMA Elinizdeki kitabı okurken, aydınlatma için kullandığınız lamba yerine mum kullandığınızı düşünün. Farkedersiniz ki, ışık yeterli olmadığı için mum ışığı altında kitap oku­mak çok zordur. Edison ampulü icat etmemiş olsaydı, da­ha kısıtlı aydınlatma imkanlarıyla başbaşa olacaktık. Fut­bol karşılaşmaları gece oynanamaz, arabalarla gece yol­culuk yapılamaz, önemli bir çok ameliyat yapılamazdı. Benzer örnekleri çoğaltmak mümkündür. Uzun süre veya yakından televizyon izlediğimizde, bilgi­sayar kullandığımızda gözlerimiz rahatsız olur. Çünkü te­levizyon ve bilgisayar ekranından yayılan fazla ışık göz­lerimize zarar verir. Bulunduğumuz ortamları aydınlatırken uygun ve tasar­ruflu seçimler yapmalıyız. Işık kaynağının parlaklığı, ko­numu, çeşidi maliyeti ve elektrik enerjisi tüketimini bu du­rumda dikkate almalıyız. Özellikle ders çalışırken veya kitap okurken ışığın sol ar­kadan gelmesine ve kitabın gözümüzden yaklaşık 35-40 cm uzakta olmasına dikkat etmeliyiz. Aşırı aydınlatma göz sağlığımıza zararlı olduğu gibi aile ve ülke ekonomisine de zararlıdır. Bu nedenle gereksiz ve fazla aydınlatmalardan kaçınmalıyız. Yazın saatlerin bir saat ileriye, kışın ise bir saat geriye alınmasıyla Gü­neş ışığından daha uzun süre faydalanıyoruz. Böylece di­ğer aydınlatma kaynaklarından tasarruf sağlıyoruz. IŞIK DA ÇEVRE KİRLİLİĞİNE NEDEN OLABİLİR Mİ? Işığın yanlış yerde, yanlış miktarda, yanlış yönde ve yan­lış zamanda kullanılmasına ışık kirliliği denir. Güneş battıktan sonra etrafımızı seçebilmemiz için yolla­rın, evlerin, okulların yapay ışık kaynaklarıyla aydınlatıl­ması gerekir. Göz sağlığımız ve çalışmalarımızın verimli olması için de doğru aydınlatma çok önemlidir. Caddelerden, binalardan, alışveriş ve eğlence yerlerinden yayılan fazla ışık, çevrenin aşırı aydınlatmasına sebep olur. Aşırı aydınlatma geceleri gökyüzündeki yıldızların ve gök cisimlerinin çoğunun gözlemlenmesini engeller. Yüksek bina ve kulelerdeki ışıklar, özellikle göç yolunda­ki kuşların yönlerini şaşırarak, kulelere çarpıp ölmesine sebep olmaktadır. Deniz kenarındaki parlak ışıkları ay ışığı sanan, deniz kaplumbağası yavruları ise yönlerini şa­şırmakta ve tekrar denizi bulana kadar Ölmektedirler. Işık kirliliğinin önlenmesiyle, yukarıdaki belirttiğimiz olumsuz durumlar ortadan kalkacaktır. Çevremizdeki ay­dınlatma teknolojilerini bu açıdan gözden geçirerek alına­bilecek tedbirleri bir an önce uygulamaya geçirelim. B. SES HER SESİN BİR KAYNAĞI VARDIR Çevremizdeki çeşitli varlıkların oluşturduğu, işitme organı­mızla algıladığımız etki ses olarak tanımlanır. Sesi oluştu­ran varlığa İse ses kaynağı denir. Mesela; "cik cik" sesi­nin kaynağı bir kuş, "hav hav" sesinin kaynağı ise bir kö­pektir. Farklı seviyelerde su doldurulmuş şişelerin ağzına doğru üflediğimizde her birinden farklı sesler çıktığını gö­rürüz. Çünkü aslında bu şişeler farklı ses kaynaklarıdır. Ses kaynaklarını doğal ve yapay olmak üzere iki grupta inceleyebiliriz. Kendiliğinden ses çıkaran ses kaynakları­na doğal ses kaynakları denir. İnsan, hayvan, su gibi örnekler doğal ses kaynakları grubundandır. Kendiliğin­den ses çıkaramayan ancak bazı etkilerle ses çıkarabilen ses kaynaklarına yapay ses kaynakları denir. Müzik aletleri, radyo, kapı zili, korna gibi örnekler yapay ses kaynakları grubundandır. Öğretmenimiz sınıfın ortasında konuşurken hepimiz din­leriz. Sınıfta farklı konumlarda bulunan herkes öğretme­nin sesini duyabilir. Çünkü öğretmenimizin konuşurken çıkardığı ses her yönde yayılarak her birimizin kulağına kadar ulaşır. Işık ve görmeyle ilgili kısımda körebe oyunundan bahset­miştik. Gözü kapatıldığı için çevresini göremeyen ebenin işitme duyusu yardımıyla etrafındakiler! fark ettiğinden söz etmiştik. Sesin kaynağını görmesek de sesin nere­den geldiğini fark edebiliriz. Bu iki tane kulağa sahip ol­mamız sayesinde elde ettiğimiz bir avantajdır. Yani, yal­nız kulaklarımızla bile yeterli ses çıkaran bir kaynağın ye­rini tahmin edebiliriz. Hatta kaynak hareket ederse, onun bize yaklaştığını veya bizden uzaklaştığını bile farkedebiliriz. Bu özelliğimiz ve duyduğumuz ambulans veya polis arabası sireni sayesinde bu araçların bize yaklaşıp yak­laşmadığını anlayabiliriz. Çünkü kaynaklardan gelen sesler kaynak bizden uzakta iken alçak, bize yakın iken yüksek olarak algılanır. TİTREŞİM SONUCU SES Esnek bir cetveli eğip bıraktığımızda, teneke kutuya vur­duğumuzda, gergin bir paket lastiğine dokunduğumuzda, bir, kavanozun ağzına gerilmiş balona vurduğumuzda bu cisimlerin titreştiğini görürüz. Bu titreşimler, yapılan iş­lemler sırasında oluşan sesin de sebebidir. Yani cisimle­rin titreşmesi sonucu ses oluşur. Ancak şunları bilmeliyiz ki, ses çıkaran her maddenin titreşimini gözle göremeye-biliriz veya titreştiğini gördüğümüz her şeyin sesini duyamayabiliriz. Mesela televizyondan çıkan sesi oluşturan titreşimi göremeyiz ve bir kelebeğin kanat çırpışıyla olu­şan sesi duyamayız. SESİN İŞİTMEDEKİ ÖNEMİ Kar tanelerinin yere düşerken çıkardığı sesi duyamadığı­mız gibi balıkların kendi aralarındaki konuşmalarını da du­yamayız. Ayrıca kanımızın damarlarımızda dolaşması sı­rasında oluşan sesi de duyamayız. Sesi çok kısılmış bir radyoyu da duymakta zorluk çekeriz. Daha iyi duyabil­mek için sesi yükseltiriz. Uzaktaki birine sesimizi duyura­bilmek için bağırırken, söylediklerimizi yanımızdakinden başkası duymasın diye fısıldarız. Sesleri duymamızı sağlayan, hafif sesleri kuvvetli sesler­den ayıran özelliğe sesin şiddeti denir. Bazı düşük şiddetli sesleri duyabilmek, işitme yetimizin sınırlarını genişletmek için kullandığımız aletler vardır. Mesela nefes alırken akciğerlerimizde oluşan sesi, sindi­rim sırasında mide ve bağırsaklarımızda oluşan sesi du­yabilmek için steteskop denen aleti kullanırız. Ayrıca, işitme cihazı da çevremizdeki seslerin şiddetini artırma­ya yarayan bir teknoloji ürünüdür. Benzer şekilde duymak istediğimiz bazı seslerin şiddeti­ni azaltmak için de teknolojiden yararlanırız Çift kat cam kullanılmış pencereler, atış poligonlarında çıkan yüksek şiddetteki sesin dışarıdan duyulmasını engelleyen duvar kaplamaları, otomobillerin motorlarında oluşan sesin ka­bine ulaşmasını engelleyen ürünler teknolojinin bu alan­daki faydalı olarak sayabileceğimiz örneklerdir. Verdiği­miz bu örnekler aynı zamanda işitme sağlığımızın korun­masına da yardımcı olur. Çünkü, çok yüksek şiddetli seslere uzun süre maruz kalmak işitme sağlığımızı tehlikeye sokar. İşitme kaybına uğramamak için böyle yüksek şid­detli seslerden korunmalıyız. Mesela, müziği alçak sesle dinlemeli, iş makinelerinin çalıştığı ortamlardan uzak dur­malıyız. SES DE ÇEVREYİ KİRLETİR Düzensiz ve şiddeti yüksek kulağa hoş gelmeyen sesle­re gürültü veya ses kirliliği denir. Çevremizde ses kirli­liğinin yoğun olduğu bir çok yer vardır. Tenefüste okul ko­ridoru, kantin veya açık alanlardan pazar yeri, bir çok in­sanın birlikte yüksek sesli müzik dinleyerek eğlendiği me­kanlar ses kirliliğinin yoğun olduğu yerlere örnektir. Sınıfta bile her arkadaşımızın kendi halinde konuşması ses kirliliğine neden olur. Gürültü insanları rahatsız ettiği gibi hayvanların da ürküp kaçmalarına sebep olur. Ses kirliliğini önlemek için; - İnsanların toplu olarak bulunduğu yerlerde alçak ses­le konuşmak tercih edilebilir. - Oluşan sesin başkalarına ulaşmasını engelleyecek teknolojik imkanlardan yararlanılabilir. - Radyo ve televizyon izlerken sesin kısık olmasına dikkat edilebilir. IŞIK VE SES 1 1. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A. Varlıkları görebilmek için ışık olması şarttır. B. Yetersiz ışık, gözlerimizi yorar. C. Güneşe çıplak gözle bakmak sakıncalıdır. D. Aşın aydınlıkta kitap okunmalıdır. - I. ay II. ampul III. güneş 2-Yukarıdakilerden hangileri ışık kaynağıdır? A. yalnız III B. I ve II C. II ve III D. I, II ve III - 3. Aşağıdakilerden hangisi gürültünün insan sağlığına olumsuz etkilerinden değildir? A. stres, uykusuzluk B. yorgunluk, zihinsel yavaşlama C. kalp atışının değişmesi D. solunum sistemi problemi - I. kimyasal enerji II. elektrik enerjisi III. hareket enerjisi enerjisi yukarıdaki enerji türlerinden hangilerine dönüştürülerek kullanılabilir? A. yalnız II B. I ve II C. II ve III D. I, II ve III - I. güneş II. yanmakta olan bir odun parçası lambası Yukarıdakilerden hangileri yapay ışık kaynağıdır? A. yalnız II B. yalnız III C. I ve III D. II ve III - 6. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A. Ampul doğal ışık kaynağıdır. B. El feneri yapay ışık kaynağıdır. C. Şimşek doğal ışık kaynağıdır. D. Ay, bir ışık kaynağı değildir. - 7. Aşağıdakilerden hangisi doğru verilmiştir? ışık kaynağı ışık kaynağı değil A. ay güneş B. floresan mum C. araba farı gökkuşağı D. mum fener - 8. Aşağıdaki ışık kaynaklarından hangisi özellik bakımından diğerlerinden farklıdır? A. mum B. yıldızlar C. güneş D. şimşek - 9. Bazı varlıklar, bir ışık kaynağından aldıkları ışığı etrafa yayarlar ve ışık yayıyormuş gibi görünürler. Aşağıdaki varlıklardan hangisi bu özelliğe sahiptir? A. tahta kaşık D. kumaş pantolon - 10. Aşağıda ışık yayan bazı varlıklar verilmiştir. Bu sıralamalardan hangisinde geçmişten günümüze doğru bir sıralama yapılmıştır? A. yanan odun - el feneri - gaz lambası - ampul B. yanan odun - ampul - gaz lambası-el feneri C. yanan odun - ampul - el feneri -gaz lambası D. yanan odun - gaz lambası – ampul - el feneri - 11. Etrafına ışık yayan cisimlere ………….denir. Noktalı gere aşağıdakilerden hangisi yazılabilir? A. cisim B. ses kaynağı C. ışık kaynağı D. ışık yayıcı 12. Ünlü bilim adamı Thomas Alva Edison aşağıdaki aletlerden hangisini icat etmiştir? A. ampul B. Telefon C. Floresan D. buzdolabı - 13. Aşağıdaki varlıklardan hangisinde ışığın oluşumu diğerlerinden farklıdır? A. havai fişek B. Floresan C. mum D. kibrit - Yer-yön-miktar-tür-zaman 14. Işık kirliliğini önlemek için ışık kaynağı ile ilgili olarak yukarıdakilerden kaç tanesi göz önüne alınmalıdır? A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 - gökyüzünün, kırsal kesimlerde şehir merkezlerine göre daha net görünmesinin nedeni ne olabilir? merkezindeki binaların daha yüksek olması kesimlerde havanın daha açık olması merkezlerindeki ışık kaynağının fazla olması kesimlerde ışık kaynağının olmaması - ifadelerden hangisi yanlıştır? kirliliği doğal hayata da zarar verir. miktarının fazlalığı ışık kirliliğine neden olur. süre kullanılan ışık kaynakları ışık kirliliğine neden olur. bulunduğu her ortamda ışık kirliliği gözlenmez. - 17. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A. Deniz altında ses yayılmaz. B. Havada ses yayılmaz. C. Ses sadece bir yönde yayılır. D. Ses dalgalar hâlinde yayılır. - I. insan sesi II. rüzgâr sesi sesi sesi numaralandırılmış seslerden hangileri doğal bir kaynaktan çıkmaktadır? A. I ve II B. II ve IV C. I, II ve III D. I, II ve IV - 19. Aşağıdakilerden hangisi yapay bir ses kaynağıdır? A. gitar sesi B. dalga sesi C. ırmak sesi D. kedi sesi - 20. Ses ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? sesleri kuvvetli seslerden ayıran özelliğe sesin şiddeti denir. hoparlör gibi aletler sesin şiddetini artırır. sesini artırmakla sesin hızını artırırız. kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti azalır. - 21. Aşağıdaki aletlerden hangisi ses ile ilgilidir? A. termometre B. Teleskop C. stetoskopD. barometre - 22. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A. İnsan sesi yapay bir ses kaynağıdır. B. Su altında ses yayılmaz. C. Ses, su dalgaları gibi yayılır. D. Makine sesleri doğal sestir. - 23. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A. Işık bir enerji türüdür. B. Işık titreşim sonucu oluşur ve yayılır. C. Ses bir enerji türüdür. D. Ses titreşim sonucu oluşur ve yayılır. IŞIK VE SES 2 1. Varlıkları görebilmemiz için ne gereklidir? a- Ses b- Işık c- Enerji d- Güneş - 2. Aşağıdakilerden hangisi doğal ışık kaynaklarına bir örnektir? a- Mum b- Kibrit c- Güneş d- Lamba - 3. Aşağıdakilerden hangisi yapay ışık kaynaklarına bir örnektir? a- El feneri b- Güneş c- Ateş böceği d- Yıldızlar - 4. Canlıların yaşamındaki en önemli ve en büyük ışık kaynağı aşağıdakilerden hangisidir? a- Ay b- Gezegenler c- Lambalar d- Güneş - 5. Ders çalışırken ışık nereden gelmelidir? a- Sol arka b- Sol ön c- Sağ arka d- Sağ ön - 6. Ampulü icat eden bilim adamı kimdir? a- Isaac Newton b- Thomas Edison c- Albert Einstein d- Theodor Schwann - 7. Aşağıdakilerden hangisinin artması herhangi bir kirliliğe neden olmaz? a- Ağaç b- Işık c- Ses d- Çöp - 8. Aşağıda verilenlerden hangisinin çıkardığı ses doğal ses kaynağına örnek değildir? a- İnsan b- Kedi c- Müzik d- Kuş - 9. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? a- Ses bir enerji türüdür. b- Ses üreten cisimler titreşirler. c-Ses kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti artar. d- Bazı cisimlerin ürettiği sesleri duyamayız. - 10. Aşağıda verilen ortamlardan hangisinde ses kirliliği olmaz? a Kütüphane b Trafik c İnşaat d Lunapark - 11. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur? a- Trafik lambaları doğal ışık kaynağıdır. b- Işık kaynakları yalnızca doğal olabilir. c- Ay ve gezegenler doğal ışık kaynağıdır. d- Işık kaynakları doğal ve yapay olmak üzere ikiye ayrılırlar. - 12. Aşağıda verilenlerden hangisi göz sağlığını olumsuz yönde etkilemez? a- Bilgisayar b- Televizyon c- Yeşil alanlar d- Fazla ışıklı ortamlar - 13. I. Işığın kullanım yeri II. Miktarı III. Yönü IV. Zamanı Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri yanlış olursa ışık kirliliği oluşur? a- Yalnız I b- Yalnız II c- I, II ve III d- I, II, III ve IV 14. Kaynağından çıkarak kulağımıza kadar gelen ses nasıl yayılır? a- Her yönde yayılır. b- Bir yönde yayılır. c- Yayılmaz. d- İki yönde yayılır. - 15. Sesleri duyabilmemizi ve hafif sesleri kuvvetli seslerden ayırmamızı sağlayan özellik aşağıdakilerden hangisidir? a- Sesin titreşimi b- Sesin şiddeti c- Sesin tınısı d- Sesin frekansı - 16. Aşağıdakilerden hangisi ses kaynağı değildir? a- rüzgâr b- çalışan radyo c- çalışan mutfak robotu d- çalışma masası - 17. Aşağıdakilerden hangisi gürültünün insan sağlığı üzerindeki etkilerinden biri değildir? a- Anlamayı güçleştirir. b- Sinirli ve gergin olmaya neden olur. c- Görme duyumuzu engeller. d- İşitme kaybına neden olur. - 18. Aşağıdakilerden hangisi ses kirliliğine neden olur? a- İnşaat çalışması b- Kuş sesi c- Rüzgâr d- Yaprak hışırtısı - 19. Aşağıda verilenlerden hangisini yapmak göz sağlığımız için önemlidir? a- Televizyonu yakından izlemek. b- Kitapla göz arasında 35-40 cm bırakmak. c- Bilgisayarı uzun süre kullanmak. d- Fazla ışıkta kitap okumak. - 20. Aşağıdakilerden hangisi yapay ses kaynağına örnektir? a Kuş sesi b Şelale c Sinek vızıltısı b d Telefon - 21. Seçeneklerdeki sesler, kaynağına göre gruplandırıldığında hangisi bu grubun dışında kalır? a- Şelale sesi b- Gök gürültüsü c- Rüzgar sesi d- Gitar sesi - 22. Aşağıdakilerden hangisi soğuk ışık kaynaklarındandır? a- Florasan lamba b- Ampullü lamba c- Gaz feneri lüks d- Mum - 23. 1. Yarasalar çıkardıkları yüksek titreşim sayesinde yollarını bulurlar. 2. Yarasanın çıkardığı sesi insan kulağı duyamaz. 3. Stetoskop ses yükselten bir araçtır. Yukarıdaki anlatımlardan hangisi ya da hangileri doğrudur? a- 1 ve 3 b- 1 ,2 ve 3 c- 2 ve 3 d- Yalnız 1 - 24.“Ses havada……..halinde yayılır.” Tümcesine hangi seçenekteki sözcüğü getirirsek doğru yapmış oluruz? a Çizgiler b Halkalar c Dalgalar d Doğrular - 14. “Ses de ışık gibi kirliliğe neden olur. Bu kirliliğe gürültü denir.” Hangi seçenekte bu duruma uygun bir ses kirliliği vardır? a- Kısık sesle çalan müzik b- Kuş sesi c- İş makinesi sesi d- Yağmur sesi Görmemizi sağlayan enerji çeşidine ışık denmektedir. Her bir ışık bir ışık kaynağınca üretilmektedir. Çevresine ışık yayarak etrafını aydınlatan her şey ışığın kaynağıdır. Doğal ve yapay ışık olmak üzere ikiye ayrılan ışıklar farklı özellikler göstermektedir. Ses üreten varlıklara ise ses kaynağı denilmektedir. Bir cismin titreşmesi sonucunda ses oluşmaktadır. Ses ve ışık arasında bazı benzerlik ve farklılıklar ile Ses Arasındaki Farklılıklar-Işıklar madde olmayan ortamda yayılmaktadır. Ancak ses katı-sıvı ve gaz olan her ortamda opak maddelerden geçmez. Sesler ise boşlukta yayıldığı zaman doğrusal bir yol izlemez. Ancak ışık yayıldığında doğrusal bir yol yol izleyen ışık sese oranla daha hızlı yayılmaktadır. Sesler de doğrusal bir yol -izlemediği için daha yavaş ile Ses Arasındaki Benzerlikler-Hem ses hem de ışık enerji iki enerji türü de kirliliğine neden iki enerji de her ortama iki enerjinin de meydana getirdiği sonuçlar farklı olmaktadır. Ancak buna karşın her iki türde kirliliğe neden olur. Oluşturulma Tarihi Ağustos 17, 2020 0212İnsanlar çevrelerindeki pek çok sesi işitirler. Uçak, kuş, araba motoru, radyo, flüt, gitar sesleri gibi. İşitilen bu seslerin her biri bir ses kaynağından çıkmıştır. Kaynaklardan çıkan bu sesler her yöne doğru dalgalar halinde yayılmaktadırlar. Bu dalga halinde yayılma süreci bir taşın suya atıldıktan sonra oluşan dalgalara benzetilebilir. Sesin önemli özelliklerinden bir tanesi ise boşlukta, uzayda KaynağıÇevredeki seslerin ilk oluştukları yerlere ses kaynakları denmektedir. Buna bağlı olarak da her sesin bir kaynağı olduğu söylenebilir. Örneğin “tak tak” sesinin kaynağı bir kapı iken “vızz” sesinin kaynağı bir arıdır. Ses kaynaklarının ürettikleri sesler farklılık göstermektedir. Bu farklı seslere dayanarak sesler birbirinden ayırt edilebilir hatta sesin kaynağı görülmeden tahminde bulunulabilir. Sesler çıktıkları kaynaklara göre iki alt gruba ayrılmaktadırlar. Bu alt gruplar doğal ses kaynakları ve yapay ses kaynaklarıdır. Doğal Ses Kaynakları Seslerden bazıları doğada kendiliğinden oluşmaktadır. Doğada kendiliğinden ses çıkarabilen kaynaklara doğal ses kaynakları denilmektedir. Bu doğal ses kaynaklarından çıkan seslere ise doğal sesler denilmektedir. Doğal seslere örnek olarak insan sesi, hayvan sesi, rüzgâr sesi, yağmur sesi ve su sesi verilebilir. Yapay Ses Kaynakları Doğada kendiliğinden oluşmayan, insanlar tarafından oluşturulan seslere yapay sesler denmektedir. Yapay ses kaynaklarından çıkan seslere de yapay sesler denilmektedir. Yapay seslere örnek olarak müzik aletlerinin ürettiği sesler, taşıtların sesleri, telefon veya zil sesleri gibi dışarıdan elde edilen bir etki ile oluşturulan ses kaynakları yapay ses kaynaklarıdır. Ses ve Ses Kirliliği Nedir? Bir şey titreştiğinde ve kulaklarımıza bu titreşimleri gönderdiğinde ses yaratılır. Titreşimler havadan veya başka bir ortamdan- sıvı, katı veya gaz- kulağa geçer. Titreşimler ne kadar güçlü olursa ses de o kadar yüksek olur. Ses kaynağından uzaklaştıkça sesler daha sönüktür. Ses, bir nesnenin ses dalgaları oluşturmak için ne kadar hızlı titreştiğine bağlı olarak değişir. Farklı malzemeler farklı sesler üretir. Ek olarak sesler genellikle pek çok farklı türde ses dalgasının karışımıdır. Ses en hızlı katılarda yol alır. Sonra sıvılarda ve en yavaş ise gazlarda yol alır. Düzensiz veya şiddeti yüksek seslere ses kirliliği veya daha yaygın olan gürültü denmektedir. Sesler Nasıl Duyulur? Ses, titreşimler tarafından üretilen bir enerji türüdür. Herhangi bir nesne titreştiğinde, hava parçacıklarında harekete neden olmaktadır. Bu parçacıklar, kendilerine yakın parçacıklara çarparlar, bu da onların daha fazla parçacıklara çarpmasına neden olacak şekilde titreştirir. Ses dalgaları olarak adlandırılan bu hareket, titreşen parçacıkların enerjileri bitene kadar devam etmektedir. Sesler kaynaklarından çıktıktan sonra yayılırlar. Kulaklar ise bu yayılan sesleri toplarlar. Kulaklar titreşim aralığında bulunuyor ise ses duyulur. Böylece yayılan ses duyulmuş olur. Ses göz ile görülmez. Ses kaynağına yaklaştıkça sesin şiddeti artış gösterir ve sesin kaynağından uzaklaştıkça da sesin şiddeti azalır. Şiddetli sesler yalnızca rahatsızlık vermekle kalmaz aynı zamanda uzun süre gürültülü ortamlara maruz kalındığında işitme kaybına sebep olur. İşitme Kaybı ve Nedenleri Nedir? Sesleri algılama ve duyma kabiliyetindeki tam ya da az bir azalma işitme kaybı, duyma kaybı veya sağırlık olarak adlandırılmaktadır. İşitme kaybının tek bir nedeni bulunmamaktadır. İşitme kaybına neden olan pek çok genetik ve çevresel etken bulunmaktadır. Buna ek olarak sesi algılayabilen bütün canlılar işitme sorunları ile karşılaşabiliyorlar. İşitme kaybının nedenleri arasında yaş ve yüksek ses sıkça görülen nedenlerdendir. Tedavisinde işitme cihazları, yardımcı dinleme cihazları, konuşma-okuma eğitimi ve bazı ilaçlar sıklıkla kullanılmaktadır.

ışık ve ses ne türüdür