🐏 Sürtünme Kuvvetinin Az Veya Çok Olmasının Gerekli Olduğu Yerler

q15v. Sürtünme Kuvveti İki yüzey arasındaki harekete karşı koyan ve hareketi zorlaştıran etkiye sürtünme kuvveti denir. Cisimlerin temas eden yüzeylerinin birbirine sürtünmesi sonucu sürtünme kuvveti oluşur. Sürtünme Kuvvetinin kuvveti hareket yönüne ters yönde etki kuvveti, Hareket eden cisimlerin yavaşlamasını ve durmasını Topa itme kuvveti uygulandığında top bir süre hareket eder, sonra yavaşlayarak durur. kuvveti, Duran cisimlerin hareket etmesini Duran masayı çektiğimizde zorlanmamızın sebebi sürtünme kuvvetidir. eden yüzeylerin birbirine sürtünmesi sonucu kuvveti temas gerektiren bir cisimleri hareket ettirmek için sürtünme kuvvetinden büyük kuvvet Sürtünme kuvvetinin hayatı kolaylaştıran etkileri olduğu gibi zorlaştıran etkileri de Sürtünme kuvveti olmasaydı yürüyemez ve yazı Sürtünme kuvveti makinelerin aşınarak bozulmasına neden Kuvveti Nelere Bağlıdır ?Sürtünme kuvveti cismin ağırlığına ve yüzeyin yapısına Ağırlığı Sürtünme kuvveti cisimleri ağırlığına bağlı olarak ağırlığı artarsa sürtünme kuvveti artar, Cismin ağırlığı azalırsa sürtünme kuvveti azalır. Örnek ağır cisimleri daha zor hareket Yapısı Cismin yüzeyindeki girinti çıkıntılar pürüzlü yüzeyi kuvveti yüzeylerin pürüzlü ve pürüzsüz olmasınına bağlı olarak yüzeylerde sürtünme kuvveti fazla yüzeylerde sürtünme kuvveti az Spor ayakabıların altı pürüzlüdür, Kayakların altı Kuvveti Direnci Suyun cisimlere uyguladığı sürtünme kuvvetine su direnci direnci, suda hareket eden cisimlerin hareketini direncini azalmak için gemilerin ön tarafları “V” şeklinde Direnci Havanın cisimlere uyguladığı sürtünme kuvvetine hava direnci direnci, havada hareket eden cisimlerin hareketini direncini azalmak için uçakların ön kısımları sivri Su, havadan daha yoğun olduğundan havaya göre daha fazla direnç yaşamı kolaylaştırmak için bazı durumlarda sürtünmeyi azaltmak, bazı durumlarda ise artırmak için önlemler kuvvetini azaltmak için yüzeyler arası pürüzsüz olması sağlanır. Kapı menteşelerinin yağlanması sürtünmeyi azaltır. Tekerlek kullanılması sürtünmeyi azaltır. Buz pateninin altı pürüzsüz olması sürtünmeyi azaltır. Araba, tren ve uçakların havadaki sürtünmesini azaltmak için aerodinamik şekil verilmiştir. Gemilerin sürtünmesinin azaltılması için ön taraflar “V” şeklinde kuvvetini artırmak için yüzeyler arası pürüzlü olması sağlanır. Ayakkabılarımızın altı tırtıklı olması sürtünmeyi artırır. Arazi araçlarının tekerleri oldukça geniş, büyük ve tırtıklı olması sürtünmeyi artırır. Araçlara zincir takılması sürtünme kuvvetini artırır. Kışın buzlu yollara kum dökülmesi sürtünmeyi artırır. Tweet Paylaş Paylaş Paylaş Paylaş Yaşamın birçok farklı alanında sürtünme kuvveti öne çıkmaktadır. Herhangi bir zemin ya da duvar ile beraber farklı alanların yanı sıra, hava üzerinden de sürtünme yaşanır. Özellikle sürtünme kuvveti konusunda bilgi öğrenciler arasında büyük öneme sahiptir. Aynı zamanda yapılacak matematiksel işlemler ve birçok üretilen ürün kapsamında da çok önemli bir yere sahip olduğunu söylemek Kuvveti Nedir?Yerdeki herhangi bir eşyayı iterseniz yere bir kuvvet uygulamış olursunuz. Eşyanın hareket etmesi konusunda buna engel teşkil eden bir durum söz konusu olduğunu fark edersiniz. Herhangi bir cismin hareketine zıt yönde ortaya çıkan etkiye sürtünme kuvveti denmektedir. Birbirine temas eden iki farklı cismin pürüzlü olması ile beraber kaynaklanan bir kuvvet olduğunu dile getirmek mümkün. Pürüz ne kadar fazlaysa kuvvet yani sürtünme bir o kadar artış Kuvveti Nelere Bağlıdır?Yüzeyin cisme uyguladığı kuvvet ile yüzeyler arasındaki pürüzlülüğün ölçüsü olarak bilinen sürtünme katsayısına bağlı sürtünme kuvveti ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda pürüzlü kısım ne kadar fazla ise yapılacak olan kuvvet bir o kadar artış gösterir. Yani kısacası doğrudan cisim ile beraber cismin temas ettiği her iki kısım arasındaki pürüzlü durum, sürtünme kuvvetini doğrudan etkileyen yapılar arasında yer Kuvveti Olumlu Özellikleri Nelerdir?Sürtünme kuvvetinin yaşam içerisinde pek çok olumlu etkisi İnsan ile hayvanların rahatlıkla yürümesine olanak verir,- Taşıtların güvenli şekilde hareket etmesine imkan tanır,- Yağmur ile dolu tanelerinin daha ağır şekilde aşağı inmesine fırsat verir,- Taşıtların viraj anında savrulmasında engel teşkil eder,- Taşıtların durmasına olanak tanır,- Herhangi bir yerin daha kolay temizlenmesine fırsat verir,- Bir nesnenin sağlam şekilde tutulmasını sağlar,Sürtünme Kuvveti Olumsuz Özellikleri Nelerdir?Olumlu özellikleri olduğu kadar sürtünme kuvvetinin bazı istenmeyen olumsuz durumları da Sürtünen cisimlerin yıpranmasına neden olur,- Cisimlerin kullanım süresini kısaltır,- Hava sürtünmesi ile aracın daha fazla yakıt yakmasına sebep verir,- Cisimlere enerji kaybettirir,- Sürtünmüş olan yüzeyin daha fazla aşınmasına neden olur,Bu gibi durumlar ile beraber hem olumlu hem de olumsuz yanları ile sürtünme kuvveti hayatın vazgeçilmez parçaları arasındadır. Enerji ve Sürtünme Kuvveti Farklı yüzeyler cisimlerin hareketini farklı şekilde etkiler. Bu, yüzeyin cismin hareketine karşı ters yönde uyguladığı kuvvetin büyüklüğü ile ilişkilidir. Cisimlerin hareket yönüne ters yönde etki eden, cisimlerin hareketini azaltan, engelleyen hatta durduran etkiye sürtünme kuvveti denir. Sürtünmenin nedeni, varlıkların temas eden yüzeylerindeki girinti ve çıkıntılardır. Bu nedenle farklı maddelerin yüzeylerindeki sürtünme kuvveti de farklılık gösterir. Pürüzlü ve yumuşak yüzeylerde sürtünme kuvveti daha fazladır. Düz ve kaygan yüzeylerde ise sürtünme kuvveti azdır. Bu yüzden hareket eden bir cisim pürüzlü ve yumuşak bir yüzeyde düz ve kaygan bir yüzeye göre daha az yol alır. Hareketli cisimler, kinetik enerjisi azaldığı için yavaşlar ve kinetik enerjisi sıfır olduğunda durur. Sürtünme kuvvetinin fazla olduğu yüzeylerde kinetik enerji daha çabuk azalır ve kinetik enerji sıfırlandığında cisimler durur. Bu durum, sürtünme kuvvetinin kinetik enerjiyi azaltıcı etkisi olduğunu gösterir. Fren ve Sürtünme Kuvveti Sürücülerin ani fren yaptıkları bazı durumlarda araba lastiklerinin oluşturduğu dumanı görmüş, çıkardıkları sesi duymuşsunuzdur. Taşıtlardaki fren sistemi, kinetik enerjiyi sürtünme ile ısı enerjisine çevirerek kinetik enerjinin azalarak sıfırlanmasını, böylece taşıtın yavaşlamasını ve durmasını sağlar. Bu durumda hareket halindeki aracın kinetik enerjisi ısı enerjisine dönüşerek azalmaktadır. Taşıtlar fren yaptığında ayrıca ses de çıkar. Buna göre kinetik enerjinin ses enerjisine de dönüştüğünü ve azaldığını söyleyebiliriz. Elektrikli kapı zillerinde elektrik enerjisi, kinetik enerjiye dönüşerek kolu hareket ettirir ve zile vurmasını sağlar. Böylece hareket enerjisi ses ve ısı enerjisine dönüşür. Bisikletlerdeki dinamo, tekerleğe sürtünerek dönmeye başlar ve hareket enerjisini elektrik enerjisine dönüştürür. O da bisikletin lambasında ışık enerjisine dönüşür. Hava Direnci-Su DirenciSürtünmesi Hava ve su direnci olarak adlandırılan bu kuvvetlerden dolayı bu ortamlarda hareket eden cisimlerin kinetik enerjilerinde bir azalma olduğunu söyleyebiliriz. Örneğin paraşütlere etki eden sürtünme kuvveti paraşütçünün kinetik enerjisini azaltarak güvenli bir şekilde yere inmesini sağlar. Suda hareket eden varlık ve cisimlere etki eden su direnci onların kinetik enerjisini azaltarak hareketlerinin yavaşlamasına neden olur. Bu nedenle sürtünme kuvvetinin etkisiyle kinetik enerjideki dönüşümü azaltmak için gemilerin on kısımları “V” şeklinde yapılmıştır. Atmosfer içindeki tüm cisimlere hava direnci etki eder. Güneş sisteminde bulunan ve meteor adı verilen gök cisimleri çok süratli hareket eder. Bunlar Dünya atmosferine girince hava direnci nedeniyle aşırı bir şekilde ısınarak akkor hale gelir ve kütleleri azalır. Bu cisimler geceleri yeryüzünden kısa sureli ışık çizgisi şeklinde görülebilir. Halk arasında bu olaya “akan yıldız” ya da “yıldız kayması” adı verilir. Kış aylarında, kar yağışlı bölgelerde otomobillere kar lastikleri takılır. İnsanlar altı kauçuk olan ayakkabıları tercih ederken, buz sporlarında kaymayı kolaylaştırmak için temas eden yüzeylerin kayganlığını artırarak sürtünme kuvvetinin azaltılması istenir. Kısaca işin özelliğine göre sürtünme kuvvetinin az veya çok olması istenir. Yazı yazma, yürüme gibi olayları gerçekleştirebilmek için sürtünme kuvvetine ihtiyaç duyarız. Fakat ayakkabıların, araba lastiklerinin, makine parçalarının zamanlar eskimesi ise sürtünme kuvvetinin zararlarına örnek olarak verilebilir. Bir önceki yazımız olan Elementlerin Kullanım Alanları başlıklı yazımızda 8. Sınıf Maddenin Yapısı ve Özellikleri Konu Anlatımı, 8. Sınıf Periyodik Tablo Konu Anlatımı ve Fen Bilimleri Konu Anlatımı hakkında bilgiler arama terimleri5 sınıf sürtünme kuvveti7 sınıf kuvvet ve enerji konu anlatımısürtünme kuvvetinin kinetik enerji üzerindeki etkisienerji ve sürtünme kuvvetisürtünme kuvveti 7 sınıf Bir cisim, hareket ettiği yüzeyle etkileşir. Bu etkileşimden dolayı harekete karşı bir direnç oluşur. Temas eden yüzeylerin arasında hareketi zorlaştıracak veya engelleyecek biçimde ortaya çıkan bu etkiye sürtünme kuvveti denir. Bir cismi kaygan yüzeyde hareket ettirmek pürüzlü yüzeylere göre daha kolaydır. Sürtünme kuvveti ne kadar çoksa nesnelerin hareketi o kadar zor olur. Bu etkinliğimizde sürtünme kuvvetinin etkisini azaltan ve nesnelerin hareketini kolaylaştıran bir düzenek tasarlayacağız. Nelere İhtiyacımız Var? 1 adet köpük tabak 1 adet 10 cm x 5 cm boyutlarında maket karton 1 adet pil yatağı ikili 2 adet 1,5 V’luk pil 1 adet 3 V’luk DC motor 15 cm uzunluğunda iletken tel 1 adet plastik pervane 1 adet devre anahtarı Silikon tabancası ve silikon Maket bıçağı Cetvel Uyarı Kesici ve delici aletler dikkatli kullanılmalıdır. Silikon tabancasını kullanırken dikkatli olunmalıdır. Ne Yapıyoruz? 1- Görseldeki gibi köpük tabağın altına plastik pervanenin büyüklüğünde çapında bir daire çizelim ve bu kısmı maket bıçağı ile kesip çıkaralım. 2- Plastik pervaneyi DC motora takalım ve silikon ile sabitleyelim. 3- Maket kartondan 4 cm x 2 cm boyutlarında iki parça keselim. 4- DC motoru, görseldeki gibi, kestiğimiz maket kartonları kullanarak köpük tabağa silikon ile sabitleyelim. 5- Pil yatağı ve devre anahtarını köpük tabağa silikon ile sabitleyelim ve iletken tel ile bağlantıları yapalım. 6- Pilleri pil yatağına takalım. Düzeneğimiz artık çalışmaya hazır. Ne Oldu? Devre anahtarını kapalı konuma getirdiğimizde pilde depolanan kimyasal enerji elektrik enerjisine dönüşür. Elektrik enerjisi iletken teller ile DC motora iletildiğinde, motor elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştürerek pervanenin hızla dönmesini sağlar ve yapay bir hava yastığı oluşturur. Bu sayede düzeneğimiz sürtünme kuvvetini yenerek harekete geçer. Hava yastıklı gemi olarak da adlandırılan, hem karada hem suda hem de buzda ilerleyebilen hovercraft da tıpkı düzeneğimizdeki prensip ile çalışır. Motorların çalışmasıyla birlikte pervaneler dönmeye başlar. Pervanelerin tabana doğru püskürttüğü hava sayesinde hovercraft hafifçe havalanır ve sürtünme kuvvetini yenerek hareket eder. Kaynak Komisyon, 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Kitabı, Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi, Ankara, 2012. Bilim Genç web sitesinde yayınlanan yazı, haber, video, fotoğraf, çizim ve animasyonların her türlü hakkı TÜBİTAK’a aittir. İzin alınmadan, kaynak gösterilerek dahi olsa alıntı yapılamaz, kopyalanamaz ve başka yerde yayınlanamaz. Fizik-Kimya-Matematik Hoparlör Yapalım Tasarla ve Yap köşesinin bu projesinde uygun malzemeler ile bir hoparlör yapıyoruz. Albedo Etkisi Nedir? Herhangi bir yüzeyin üzerine düşen güneş ışığını yansıtma kapasitesine albedo denir. Peki yeryüzündeki farklı alanların albedo kapasiteleri hakkında neler biliyoruz? Benzer İçerikler Popüler İçerikler Yukarıdaki şekilde de görüldüğü gibi Sürtünme Kuvvetini etkileyen 2 faklı yüzey vardır. Pürüzlü Yüzey Pürüzsüz Yüzey Cisimlerin bu iki ortamda gördükleri Sürtünme Kuvveti etkisi de birbirinden farklıdır. Pürüzlü yüzeyde sürtünme kuvveti fazladır. Pürüzsüz yüzeylerde sürtünme kuvveti azdır. Örnekler Çocuğun hızlı bir şekilde kayması için kaydırağın yüzeyi nasıl olmalıdır? Cevap Az pürüzlü ve kaygan olmalıdır. Ayrıca kaydırağın eğiminin artması hızı da arttırır. Karda yürümekte olan çocuğun aniden düşmesinin nedeni nedir? CevapYerin çok kaygan olması veya bu kaymayı engelleyecek sürtünmeye sahip ayakkabı alt yüzeyinin olmamasıdır. Aşağıdaki iki sorunun cevabını da kendimiz yazalım. Kaleci eldivenlerinin iç yüzeyi neden şekilde görüldüğü gibi pürüzlü olmalıdır? Çocuğun kaya parçasını kolayca itmesi için zemin nasıl olmalıdır? Günümüzde sürtünme kuvveti konusuna geçmek için tıklayınız. Sürtünme kuvveti konusuna geri dönmek için tıklayınız. Ana sayfaya dönmek için tıklayınız.

sürtünme kuvvetinin az veya çok olmasının gerekli olduğu yerler