🌙 Yasin Suresi 77 Ayet Fazileti

MQyW. Yâsin Suresi 77. ayeti ne anlatıyor? Yâsin Suresi 77. ayetinin meali, Arapçası, anlamı ve tefsiri...Yâsin Suresi 77. Ayetinin Arapçasıاَوَلَمْ يَرَ الْاِنْسَانُ اَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَاِذَا هُوَ خَص۪يمٌ مُب۪ينٌ Yâsin Suresi 77. Ayetinin Meali Anlamıİnsan hiç dikkat edip düşünmez mi ki, biz onu bir damla sudan nasıl yaratıyoruz? Böyleyken, o bize karşı yaman bir düşman kesiliveriyor!Yâsin Suresi 77. Ayetinin TefsiriBu âyetlerin inişiyle ilgili şöyle bir olay nakledilir Öldükten sonra tekrar dirilmeyi inkâr eden Übey b. Halef, çürümüş bir kemik alıp elinde ufaladıktan sonra Resûlullah dönerek “- Allah’ın, bu çürümüş kemikleri tekrar dirilteceğine mi inanıyorsun?” demişti. Resûl-i Ekrem “Evet, seni öldükten sonra tekrar diriltecek ve cehenneme sokacak” diye cevap verdi. Bu olay üzerine bu âyetler nâzil oldu. Taberî, Câmiu’l-beyân, XXIII, 38 Bir defasında Resûl-i Ekrem avucunu diliyle hafifçe ıslatıp işaret parmağıyla elindeki tükürük zerresini gösterdi ve şunları söyledi “Azîz ve Celîl olan Allah Teâlâ buyuruyor ki - Ey Âdem oğlu! Ben seni şöyle bir şeyden yaratmışken, benim âciz olduğumu nasıl söylersin?»” Sonra Efendimiz eliyle boğazını göstererek Cenâb-ı Hakk’ın buyruğunu anlatmaya devam etti “- Canın şuraya gelince, sadaka veriyorum dersin; o sırada sadaka vermenin ne faydası var?»” İbn Mâce, Vesâyâ 4; Ahmed b. Hanbel, Müsned, IV, 210 Evet, bütün bu cehâlet, gaflet ve inkârına rağmen insanı değersiz, atılmış bir su olan meniden, sonra ondan süzülmüş bir öz olan nutfeden en güzel kıvamda bir varlık olarak yaratan; yaratılanları bütün özellikleriyle bildiği gibi yaratmanın da her çeşidini bilen Allah Teâlâ, ölüleri elbette diriltmeye yetecek gücün sahibidir. Varlıkları ilk defa yoktan var eden için, onları yeniden yaratmak hiç de zor değildir. Âyet-i kerîmelerde şöyle buyrulur “Allah, bütün varlıkları ilkin yoktan yaratan, sonra dünyada bu yaratmayı tekrar tekrar yineleyen ve âhirette her şeyi yeniden yaratacak olandır. Bu yaratılışı tekrarlama ve en son yeniden yaratma O’nun için çok daha kolaydır. Göklerde ve yerde tecelli eden en yüce sıfatlar Allah’a aittir. O, kudreti dâima üstün gelen, her hükmü ve işi hikmetli ve sağlam olandır.” Rûm 30/27 “İyi de, bizi yeniden hayata döndürecek kimmiş?” diyecekler. Sen de Sizi ilk defa yoktan yaratan diriltecek!» de.” İsrâ 17/51 Cenâb-ı Hakk’ın ölüleri diriltmesiyle alakalı Peygamberimiz önceki ümmetlerden naklederek anlattığı şu kıssa ne kadar ibretlidir “Bir adam yaşamaktan ümidini kesince ailesine şöyle vasiyet etti - Ben ölünce çokça odun toplayıp yakın, cesedimi onun içine atın. Yanmış kemiklerimi iyice ezip un hâline getirin. Şiddetli rüzgârın estiği bir gün onu denize savurun.» Ailesi de onun dediklerini yaptı. Allah Teâlâ, bu adamın zerrelerini bir araya getirdi ve ona - Niçin böyle yaptın?» diye sordu. Adam - Senin azabından korktuğum için öyle yaptım, yâ Rabbî!» deyince Cenâb-ı Hak onu bağışladı.” Buhârî, Enbiyâ 54; Müslim, Tevbe 27-28 Ancak bu hadîs-i şeriften hareketle, bir kısım batıl inançlar gereği uygulanan cenazeleri yakma adetinin İslâm’ın cevaz verdiği bir durum olduğu zannedilmemelidir. Belki önceki ümmetlerde olsa bile Muhammed ümmetine böyle bir cevaz sözkonusu değildir. Ayrıca Efendimiz bu kıssayı, Allah’ın azabının şiddetini belirtme bakımından bir darb-ı mesel olarak anlatmış olabilme ihtimali de vardır. Cenâb-ı Hakk’ın ölüleri dirilteceğine dair ikinci delil, yeşil ağaçtan tutuşturduğumuz ateşin çıkmasıdırYâsin Suresi tefsiri için tıklayınız...Kaynak Ömer Çelik TefsiriYâsin Suresi 77. ayetinin meal karşılaştırması ve diğer ayetler için tıklayınız... İslam ve İhsan Meallerdeki sıralama bir tercih sıralaması değil alfabetik sıralamadır. Ziyaretçilerimiz takip etmek istedikleri mealleri sol sütundan seçerek ilerleyebilirler. Tercihlerinin hatırlanması için "Tercihimi Hatırla" tıklanmalıdır. Eve lem yerâ-l-insânu ennâ ḣalaknâhu min nutfetin fe-iżâ huve ḣasîmun mubînunİnsan, kendisini, hiç şüphesiz bir katre sudan yarattığımızı görmedi mi de şimdi o, apaçık bir düşman olmaya kalkışmada.İbretle bakıp Görmez ve düşünmez mi o edepsiz insan ki; Biz onu bir damla meni nutfeden yarattık ve biraz dünyalık imkân ve fırsatlarla donattık da, şimdi Bize karşı çenesi düşük bir çekişmeci ve açık bir rakip kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmedi mi? Bir de bakarsın ki, karşımıza çekişen ve düşman olarak kendisini bir damla sudan, spermden, yumurtadan yarattığımızı insan görmüyor mu? Yaratıldığı şeye bakmıyor da, hiç olmayacak şekilde bize karşı, aklınca deliller ileri sürerek, kalbindekini, kafasındakini ustaca ortaya dökerek açıkça düşmanlık kendisini bir nutfeden yarattığımızı görmedi mi? Şimdi o, apaçık bir hasım sahih olduğunu söylediği bir isnadla Abdullah bin Abbas rivayet ettiğine göre As Asi bin Vail, eline bir kemik parçası ala... Devamı..İnsan, kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmüyor mu? Şimdi o, apaçık bir düşman inkârcı insan görmedi mi Biz onu bir nutfeden yarattık. Şimdi de aşikâr bir mücadeleci insan görmedi mi bilmiyor mu? Biz onu bir damla meniden yarattık, şekil verdik; o ise kalkıp apaçık bir hasım görmez mi ki, biz onu nutfeden/meni ve yumurtadan yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman oğlu görmüyor mu? Biz onu belsuyundan yaratmışızdır; o, bize bir açık düşman olmuştur!İnsan, bizim kendisini bir damla sudan spermden yarattığımızı görmedi mi ki, kalkmış bize apaçık bir düşman kendini bir damla meniden halk iylediğimizi görmüyor mı? Nasıl âşikâr hasım oluyor?77,78. İnsan kendisini bir nutfeden yarattığımızı görmez mi ki hemen apaçık bir hasım kesilir ve kendi yaratılışını unutur da; "Çürümüş kemikleri kim yaratacak" diyerek, Bize misal vermeye kalkar?İnsan, bizim, kendisini az bir sudan meniden yarattığımızı görmedi mi ki, kalkmış apaçık bir düşman görmez mi ki, biz onu meniden yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman kendisini bir damlacıktan yarattığımızı görmez mi ki bize karşı apaçık bir düşman kesilir?İnsan, kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmedi mi de, şimdi apaçık bir hasım kesildi?Görmedi mi o insan? biz onu bir nutfeden yarattık da şimdi o çeneli bir çekişgen kesildiİnsan, onu bir nutfeden¹ yarattığımızı düşünmüyor mu? Şimdi de Bize apaçık düşman oldu. 1- Bir damla sıvı. İnsan, kendisini bir nutfeden yaratdığımızı gör ür gibi bil medi mi ki şimdi o, açıkdan açığa müfrit bir muhaasım kesilmekde o insan görmedi mi, gerçekten biz kendisini nutfeden hakir bir damla sudan süzülmüş hulâsadan yarattık! Buna rağmen bakarsın ki o apaçık bir hasım kesilmiş bir damla atılmış sudan yaratıldığını görmedi mi? Buna rağmen hemen Rabbinin emirlerine hasım görmüyor mu ki Biz kendisini bir atmık damlasından yarattık. Böyleyken, bize açıktan açığa düşman kesiliyor,İnsan görmüyor mu ki biz onu dökülmüş sudan yaratır yaratmaz bize alenî bir kavgacı muhakkak Biz’im onu, bir nutfeden/spermatozoid’den yarattığımızı görmüyor mu? Şimdi kalkmış apaçık bir düşman bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmüyor mu? Derken, o apaçık bir düşman kendisini bir damla sudan yarattığımızı bilmiyor mu ki, yeniden dirilişi haber veren elçilerimize karşı bu kadar çetin tartışmalara girişiyor? Şöyle kiİnsan görmedi mi; biz, kendisini bir nutfe’den / damla’dan yarattık? Şimdi o açık bir hasım / tartışmacı insan, bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı hiç düşünmez mi? Kalkmış bize meydan mı? İnsanı bir meniden yarattık. Bunu görmüyorlar mı? Yaratılışlarını unutup haddi aşıyorlar. Kendilerini yaratana düşman kesiliyorlar. Onlar kendilerini ne zannediyor?O inkârcı insan, kendisini [nutfe]den zigottan yarattığımızı görmedi mi? Bir de bakarsın ki o apaçık bir tartışmacı Bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı bilmiyor mu? da şimdi Bize açıktan açığa düşman bilmez mi ki kendisini [tek] bir sperm damlasından yaratırız; ve o anda kendisini düşünme ve tartışma yeteneği ⁴⁵ ile donatılmış Bkz. 164’deki benzer pasaj ve ilgili not 5. Râzî, yukarıdaki ayet ile ilgili kendisinin ve Zemahşerî’nin yorumlarında ileri sürülen açıklamaları... Devamı..Peki bu insan kendisini bir damla sudan/spermden yarattığımızı hiç düşünmez mi ki kalkmış şimdi bize apaçık bir düşman kesiliyor. 16/4, 22/5, 23/12...14İNSAN görmez mi ki, Biz kendisini bir damlacık hayat suyundan[³⁹⁸¹] yarattık ve akıl fikir bahşettik, fakat o çenesi çalışan bir hasım olup çıktı.[3981] Nutfe “zigot”, yani döllenmiş görmedi mi ki, muhakkak Biz onu bir nutfeden yarattık, sonra o, bir apaçık mücadeleci kesilmiş şunu hiç görüp düşünmedi mi Biz kendisini bir nutfeden yaratmışken, yaman bir hasım kesildi Bize. İnsan, bizim kendisini nasıl bir nutfespermden yarattığımızı görmedi mi ki, şimdi apaçık bir hasım kesildi?İnsân görmez mi ki biz onları nutfeden halk itdik. Sonra bize âşikâr hasım insan, kendisini döllenmiş yumurtadan yarattığımızı görmez mi ki, bize açık bir düşman kendisini bir damladan yarattığımızı görmüyor mu ki apaçık mücadeleci mi insan Biz onu bir damla sudan yarattık da o Bize açıkça düşman mi insan, kendisini bir spermden yarattığımızı! Bir de bize açık bir hasım kesilmiştir daħı görmedi mi ādemį kim [237b] bayıķ biz yarattuķ anı menįden? pes ol vaķt ol ķatı dartışıcıdur mi ādem oġlı özine ki biz yaratduḳ kendüyi bir ol bize ulu düşman insan As ibn Vail, yaxud Übeyy ibn Xələf onu nütfədən yaratdığımızı görmədimi ki, birdən-birə Rəbbinə açıq bir düşmən kəsilərək,Hath not man seen that We have created him from a drop of seed? Yet lo! he is an open not man see that it is We Who created him from sperm?4023 yet behold! he stands forth as an open adversary!4023 Man's disobedience and folly are all the more surprising, seeing that-apart from Allah's greatness and mercy-man is himself such a puny creature,... Devamı.. 36-YÂSÎN 77. Ayet أَوَلَمْ يَرَ الْإِنسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِن نُّطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُّبِينٌ E ve lem yerel insânu ennâ halaknâhu min nutfetin fe iza huve hasîmun mubînmubînun. Bayraktar Bayraklı İnsan görmez mi ki, biz onu nutfeden/meni ve yumurtadan yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman kesilmiş. Edip Yüksel İnsan, kendisini bir damlacıktan yarattığımızı görmez mi ki bize karşı apaçık bir düşman kesilir? Erhan Aktaş İnsan, onu bir nutfeden1 yarattığımızı düşünmüyor mu? Şimdi de Bize apaçık düşman oldu. 1- Bir damla sıvı. Muhammed Esed İnsan bilmez mi ki, kendisini bir sperm damlasından yaratırız; ve o anda kendisini düşünme ve tartışma yeteneği ile donatılmış görür. Mustafa İslamoğlu İnsan görmez mi ki, Biz kendisini bir damlacık hayat suyundan yarattık ve akıl fikir bahşettik, fakat o apaçık bir hasım olup çıktı. Süleyman Ateş İnsan, bizim kendisini nasıl bir nutfe spermden yarattığımızı görmedi mi ki, şimdi apaçık bir hasım kesildi? Süleymaniye Vakfı O insan, kendisini döllenmiş yumurtadan yarattığımızı görmez mi ki, bize açık bir düşman kesilir. Yaşar Nuri Öztürk Görmedi mi insan, kendisini bir spermden yarattığımızı! Bir de bize açık bir hasım kesilmiştir o. Ayetin Tefsiri MEAL 77. İnsan görmez mi ki, Biz kendisini bir damlacık hayat suyundan yarattık ve akıl fikir bahşettik, fakat o apaçık bir hasım olup çıktı. 77. Şu kâfir adam kendisini bir damla sudan/meniden yarattığımızı hiç düşünmez mi ki, şimdi kalkmış bize açıkça meydan okuyor. 77. İnsan, kendisini bir nutfeden yaratmış olduğumuzu görmedi mi de, şimdi o çeneli bir çekişken kesildi. Elmalılı TEFSİR Kâfirlerin sorusuna, delil ile karşılık veriliyor. Bu hususu 48. âyette nakletmiştik. Onlar, "Kendisi ile tehdit ettiğiniz Kıyamet ne zaman gelecek?" diye soruyorlardı, ama asıl gayeleri kıyametin vaktini öğrenmek değildi. Bilâkis ölümden sonra insanın diriltilmesinin mümkün olmadığını ve bunun akla aykırı düştüğünü kabul ediyorlardı. Bu nedenden ötürü sözkonusu soruya âhiret hakkında deliller serdedilerek cevap verilmiştir. İbn. Abbas, Katâde ve Said b. Cübeyr'den rivâyet edildiğine göre, Mekke'nin ileri gelenlerinden bir şahıs çürümüş bir kemik getirerek, onu Rasulullah'ın karşısında ufalamış ve havaya savurduktan sonra, "Ey Muhammed" demiş. "Bu ölüyü kim diriltecek ve çürümüş kemiklere kim can verecek?" Bu soruya cevap olarak, söz konusu âyeti kerime nazil olmuştur. Bir sonraki âyetle Yani, insan başlangıçta bir hücreydi. Daha sonra Biz onun bedensel özelliklerini, tıpkı diğer hayvanlar gibi geliştirdik. İnsanlar da hayvanlar gibi yerler, içerler ama onlardan farklı olarak insanlara akıl, şuur ve düşünme, hitap etme vs. yetenekleri verilmiştir. Tüm bunlara rağmen insanoğlu yine de yaratıcısına karşı gelmekten, nankörlük etmektedir. Mevdudi Bu bölüm, insanı öz benliğindeki gerçek varlığı ile yüz yüze getirerek başlıyor. Hayatında bir gerçek olarak gördüğü, gözü ve duyularıyla tekrar tekrar tanık olduğu yoktan yaratılıp büyümesini ve oluşumunu canlandırıyor. Buna rağmen, bu gelişmelerin ifade ettiği mesajı anlayamadığını, bunları, Allah'ın ölüp dağıldıktan sonra diriltip hesap vermek üzere toplayacağına ilişkin vaadinin bir göstergesi olarak kabul etmediğini belirtiyor. "İnsan, kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmez mi ki, hemen apaçık bir hasım kesilir?" İnsanın, yakın aslının o olduğunda şüphe etmediği bu "nutfe" denilen şey nedir? Hiçbir değer ve önemi olmayan, nokta kadar bir su damlası! Bu nokta, binlerce hücreyi kapsar. Bu binlerce hücreden sadece bir tanesi anne karnındaki bebek oluyor. Sonra da doğup, Rabbiyle tartışan, O'na kafa tutan, O'ndan kanıt ve delil isteyen insan şekline dönüşüyor. İşte yüce Allah, o ufacık su damlasından, apaçık hasım kesilen bu insanı yaratıyor. İnsanın ilk kaynağı ile vardığı son nokta arasında ne kadar büyük mesafe var! Ne büyük değişim geçiriyor! İnsan böylesine büyük bir kudretin, çürüyüp toprağa karıştıktan sonra kendisini yeniden yaratıp hesap vermek üzere toplayacağını nasıl kabul etmiyor? Seyyid Kutup "İnsan görmez mi ki Biz kendisini bir damlacık hayat suyundan yarattık." - Yani, Kur'an'ın başka yerlerinde bu meyandaki âyetlerden yola çıkarak; akıl ve fikir verdik. Yani onu bir damlacık hayat suyundan yarattık, basit bir su, yani Allah'ın yaratışına göre. Ama akıl ve ruh verince o, muhteşem bir varlığa dönüşüverdi. Ve ne oldu? Aslında asıl burası önemli; fakat o apaçık bir hasım olup çıktı. Bir damlacıktan, başka âyetlerde "min turabin", "min hamein mesnun", "min salsâlin kel feğğar", "min tiyn" yani, "çamurdan", "topraktan", "pişirilmiş çamurdan", "kurutulmuş çamurdan" yarattıkta ne oldu? Yaratıp akıl verdik, ruh üfledik ve onu adam olsun diye iradeyle donattık da ne oldu? Fakat verdiğimiz akıl ve iradeyle değer kazanacağı yerde, bunları alır almaz, sahip olur olmaz Allah'a ihanet etti. Yani bu akılla Allah'a yaklaşacağı yerde, Allah'tan uzaklaştı. Bu ruhla ve insana verdiği diğer değerlerle kendini bulacağı yerde kendini kaybetti. Evet, 73. âyetteki şükretmiyor musunuz açılımı bu işte! Şükretmeyince de böyle olur. Aklın şükrü varlıkla, var eden arasındaki ilişkiyi bulmaktır. Eğer akıl şükrünü eda etmiyorsa küfretmeye başlar. Sahibini Allah'tan uzaklaştırır. Yani, sahibini Allah'a yaklaştırması gereken yerde uzaklaştırır. İradenin şükrü insanın kötüye karşı direncini korumaktır. Ama irade şükrünü eda etmeyince insanı günaha yaklaştıran bir araca dönüşür. Yani, iradesizlik insanın kendine yabancılaşmasına dönüşür. M. İslamoğlu Âl-i İmrân Sûresi 77. Ayet Tefsiri Hakkında Konusu Nuzül Fazileti Âl-i İmrân Sûresi Hakkında Âl-i İmrân sûresi 200 âyettir. Medine’de nâzil olmuştur. İsmini, 33-34. âyetlerde bahsedilen ve “İmrân Ailesi” mânasına gelen “Âl-i İmrân” kelimesinden almıştır. Sûreye اَلْكَنْزُ Kenz, اَلأمَانُ Emân ve الطيبة Tayyibe gibi isimlerin yanı sıra, seherlerde istiğfar edenlerden bahsettiğinden سُورَةُ الْإسْتِغْفَارِ Sûretü’l-İstiğfâr ve hidâyet nûrunun parlaklığı sebebiyle de اَلزَّهْرٰي Zehrâ ismi verilmiştir. Mushaf tertibine göre 3, nüzûl sırasına göre 89. sûredir. Büyük ihtimalle Bedir savaşından sonra başlayarak hicretin 9. senesine kadar peyderpey inmiştir. Kur’ân-ı Kerîm’in Bakara sûresinden sonra ikinci uzun sûresidir. Âl-i İmrân Sûresi Konusu Sûrede bahsedilen temel konulardan bir kısmı şunlardır Kur’ân-ı Kerîm’in, aynen Tevrat ve İncil gibi tek ilâh, Hayy ve Kayyûm olan Allah tarafından insanlara hidâyet rehberi olarak indirilmesi; iman edenlerin, kalplerinde hastalık bulunanların ve Ehl-i kitabın Kur’an karşısındaki konumları ve buna göre gerçekleşecek âkıbetleri; kurtuluşa ve ilâhî muhabbete erebilmek için Allah Resûlü’ne itaat ve ittibânın vurgulanması, Hz. Meryem, Hz. Yahyâ ve Hz. İsa’nın mûcizevî doğumlarından ve özellikle Hz. İsa’nın Allah’ın kulu olması ve yine O’nun izniyle gerçekleşen mûcizelerinden bahsedilerek başta hıristiyanların ve buna bağlı olarak tüm Ehl-i kitabın, yanlış düşünce, inanç ve davranışlarını terkederek Hak katında yegâne makbûl din olan İslâm’ı kabule davet edilmesi, Müslümanların, Ehl-i kitabın kötü niyet ve sapık anlayışlarına karşı uyarılması; onların tarih boyu yapageldikleri Allah’ın âyetlerini inkâr, insanları hak yoldan saptırmak, peygamberleri haksız yere öldürmek, isyan ve azgınlık etmek gibi yanlışlıklardan uzak durarak söz ve davranış bütünlüğü içinde Allah’ın dinini en güzel şekilde tebliğ eden en hayırlı ümmet olmaya gayret göstermelerinin istenmesi, Uhud savaşından ve bu savaşta uğranılan mağlubiyetin sebeplerinden; zafere erişmek için sabır, Allah ve Rasûlü’ne itaat ve Allah’tan korkmak gibi mânevî faziletlerle donanmanın gerekliliğinden; münafıkların karanlık ve şüphe dolu iç dünyalarından ve buna mukâbil Allah yolunda şehâdet rütbesine erişmiş bahtiyarların müjde, nimet, selâmet ve saadet dolu istikballerinden bahsedilmesi, Ayakta iken, otururken ve yatarken dâimî olarak Allah’ı zikretmenin, O’nun azamet, kuvvet ve kudret nişâneleri üzerinde tefekkürün, azabından sakınıp rahmetini ummanın ve bunların gerçekleşmesine vesile olacak cihad, hicret, sabır ve takvâ gibi diğer amel-i sâlihlerin teşvik edilmesi. Âl-i İmrân Sûresi Nuzül Sebebi Mushaftaki sıralamada 3, iniş sırasına göre 89. sûredir. Enfâl sûresinden sonra, Ahzâb sûresinden önce Medine’de nâzil olmuştur. Müfessirlerin çoğunluğuna göre, sûrenin önemli bir bölümünün geliş sebebi, Necran hıristiyanları adına Medine’ye gelen heyetle Hz. Peygamber arasında geçen Allah inancı konusundaki tartışmalardır. Bu vesileyle nâzil olan âyetlerin sayısı ve sûrenin iniş zamanı hakkında farklı görüşler vardır. Necran heyetiyle ilgili rivayetten sonra bunlara yer verilecektir. Coğrafî kaynaklar Yemen’de, Kûfe civarında ve Havran’da Necran adını taşıyan birden fazla yerleşim biriminin bulunduğunu kaydeder. Burada söz konusu olan kişiler, Yemen Necranı’ndan heyet halinde gelen hıristiyanlardır. Hıristiyanlık aslî şekliyle Arap yarımadasının önce bu kasabasında yayılmış ve başlangıçta Yemen hükümdarlarının sert tepkileriyle karşılaşmıştır. Daha sonra burası Hıristiyanlığın önemli merkezlerinden biri olmuştur. Nitekim tarih kaynakları burada inşa edilen ve Kâbe-i Muazzama’ya karşılık olmak üzere “Kâbe-i Necrân” adıyla anılan görkemli kilisede çok sayıda piskoposun görev yaptığını belirtmektedirler. Aralarında bu kiliseye mensup din adamlarının da bulunduğu altmış kişilik bir Necran heyeti aşağıda açıklanacağı üzere hicretin 9. yılında veya daha önceki bir tarihte Medine’ye bir ziyarette bulunmuştu. Bu heyet içinde on dört kişi temsilci konumundaydı. Bunlardan üçü heyetin en yetkilileri idi Başkan Abdülmesîh el-Âkıb, başkan yardımcısı Eyhem es-Seyyid ve piskopos Ebû Hârise b. Alkame. Bir gün ikindi namazını müteakip süslü ve ihtişamlı elbiseler içinde mescide gelip Hz. Peygamber’in huzuruna çıkan bu heyet mensupları, kendi ibadet vakitleri geldiğinde doğuya doğru dönüp hıristiyan usulüne göre âyin yapmak istediler. Resûlullah onlara müsaade etti. Heyet birkaç gün Medine’de kaldı ve müslümanlar tarafından ağırlandı. Bu süre içinde heyetin ileri gelenleriyle Hz. Peygamber arasında Allah inancı ve Hz. Îsâ’nın durumuna dair önemli tartışmalar cereyan etti. Heyet mensupları arasında tam bir inanç birliği olmadığı gibi, sorulan sorulara verdikleri cevaplar da tutarlı değildi. Hz. Îsâ için bazan “Allah” bazan “Allah’ın oğlu” bazan da “üçün üçüncüsü” diyorlardı. Hz. Peygamber onların iddialarını çürüttükten sonra, kendilerini bağlayacak sorular yöneltti. Sonunda sükût etmek zorunda kaldılar. Bunun üzerine Resûlullah onları İslâm’a davet etti. Bu teklife karşı direnme yollarını denediler –“Ey Muhammed! Sen Îsâ’nın, Allah’ın kelimesi ve O’ndan bir ruh olduğunu söylemiyor musun?” dediler. Resûlullah– “Evet” deyince – “İşte bu bize yeter” dediler. Allah Teâlâ resulüne onları “mübâhele”ye açık biçimde lânetleşme davet etmesini vahyetti bu konuda ayrıntılı açıklamaya 61. âyetin tefsirinde yer verilecektir. Resûl-i Ekrem bu çağrıyı yapınca bir gün süre istediler. Bu konuda ne yönde bir karar alabileceklerini kendi aralarında müzakere ederlerken içlerinden biri şöyle dedi “Îsâ efendimizle ilgili çekişmeyi çözüme bağlayışından anlaşılmış oldu ki Muhammed gerçekten Allah’ın gönderdiği bir peygamberdir. Bilirsiniz ki bir toplum peygamberle lânetleşmeye kalkışırsa Allah, büyüğüyle küçüğüyle onları mahveder. Dinimizde kalmaya kararlıysanız, bu zatla lânetleşmeye girmeyiniz ve iyilikle ayrılınız.” Sonunda Hz. Peygamber’e gelip şöyle dediler “Ey Ebü’l-Kasım! Seninle lânetleşmeye girmemeye, seni dininle baş başa bırakıp kendi dinimiz üzere kalmaya karar verdik. Fakat biz senden hoşnuduz ve sana güveniyoruz. Ashabından uygun birini aramızdaki malî ihtilâfları çözmek üzere bize gönder.” Resûlullah bu talep üzerine Ebû Ubeyde b. Cerrâh’ı bu iş için görevlendirdi. Rivayete göre Hz. Ömer, hiçbir zaman yöneticilikten hoşlanmadığı halde, Hz. Peygamber’in söz konusu görev için karar verdiği gün, hayatında ilk defa içinde bu arzuyu duyduğunu ve kendisinin tayin edileceğini umduğunu ifade etmiştir bk. İbn Hişâm, es-Sîretü’n-Nebeviyye, II, 222 vd.; İbn Atıyye, I, 396-397; Râzî, VII, 154-155; Elmalılı, II, 1011-1015; Necran’la ilgili bilgi için bk. A. Moberg, “Necrân”, İA, IX, 165-167. Necran heyetiyle yapılan tartışmalar vesilesiyle nâzil olan bölümün1-61, 1-82 ve 1-84. âyetler olduğu yönünde görüşler vardır bk. Şevkânî, I, 345; İbn Âşûr, III, 143-144; Elmalılı, II, 1011. Necran heyetinin Medine’ye hicretin 9. yılında gelmiş olduğu yönündeki yaygın bilgiye mukabil, İbn Hişâm’ın bu heyet hakkındaki bilgileri tarih vermeksizin aktarması, Âl-i İmrân sûresinin Medine’de inen ilk sûrelerden olduğu hususunda âlimler arasında görüş birliğinin bulunması ve sûrenin içerik ve üslûbu bazı müellifleri bu sûresinin ne zaman nâzil olduğu konusunda farklı değerlendirmeler yapmaya sevketmiştir. İbn Âşûr’un bu konudaki açıklamalarını şöyle özetlemek mümkündür III, 143-144, 146 Âl-i İmrân sûresinin Medine’de inen ilk sûrelerden olduğu ve bazı âyetlerinde Uhud Savaşı’ndan söz edildiği hususunda âlimler arasında görüş birliği vardır. Enfâl sûresinden önce veya sonra indiği konusu ise ihtilâflıdır. Fakat Âl-i İmrân sûresinin, Bedir Savaşı sırasında indiği ittifakla kabul edilen Enfâl sûresinden de önce nâzil olduğuna dair rivayetin kabulü halinde, bu sûrede Uhud Savaşı’ndan söz edildiğini ve Bedir’de müslümanların kazandığı zaferin hatırlatıldığını söylemek mümkün olmayacaktır. Daha önce açıklandığı üzere aynı süre içinde birden fazla sûrenin inmesi mümkündür ve tefsir kitaplarında yer alan “Bu sûre filân sûreden sonra inmiştir” şeklindeki ifadeler, “Bu iki sûreden ilki tamamlanıp sonra diğeri inmeye başladı” anlamında değil, “Birincinin nüzûlü diğerinin nüzûlünden önce başlamıştır” anlamındadır. Necran heyetiyle ilgili bölümün iniş zamanının da bu ölçüye göre değerlendirilmesi uygun olur. Şu var ki, bu bölümün hicretin 9. yılında inmiş olduğuna dair ifadelerin, bu yılın “senetü’l-vüfûd” elçiler yılı olarak tanınmasından kaynaklandığı ve Âl-i İmrân sûresinin Medine’de inen ilk sûrelerden olduğu dikkate alınınca, Necran heyetinin sözü edilen elçiler yılından önce muhtemelen hicretin 3. yılında gelmiş olduğu söylenebilir. Derveze, Necran heyetinin, müslümanların Bedir Savaşı’nda Kureyş müşriklerine karşı zafer kazandıkları haberini yerinde tahkik etmek için–Uhud Savaşı öncesinde– Medine’ye gelmiş olabileceği ihtimali üzerinde durur. Aynı müfessir, Ebû Süfyân’ın –Mekke’nin fethinden sonraki bir zamanda– Hz. Peygamber’in Necran hıristiyanları için yazılı bir belge düzenlediğine tanıklığı ile ilgili haberin doğru olması halinde ise hicretin 9. yılında başka bir Necran heyetinin daha gelmiş olmasını muhtemel görür VIII, 70-71. Abdülhamîd Mahmûd Tahmâz ise bunu zorlanmış bir yaklaşım olarak değerlendirir ve bir sûrenin âyetlerindeki sıralamanın daima nüzûl sebebi ve sırasına göre olmadığı noktasından hareketle burada Necran heyeti hakkında hicretin 9. yılında inen baş kısmın Uhud Savaşı hakkındaki orta kısımdan sonra inmiş olduğunu düşünmeye bir engelin bulunmadığını savunur et-Tevrât ve’l-İncîl ve’l-Kur’ân fî sûreti Âli İmrân, s. 9-10. Âl-i İmrân sûresinin baştan 120. âyetine kadar olan bölümün hicretin ilk yıllarında nâzil olduğunu gösteren bir içeriğe sahip bulunduğuna işaretle, sûrenin ilk seksen küsur âyetinin Bedir Savaşı’ndan bile önce nâzil olduğu, muhtemelen Hz. Peygamber’in daha önce inen Âl-i İmrân âyetlerini Necran heyetine okuduğu için bunu duyan bazı kişilerin bu âyetlerin o zaman hicretin 9. yılı indiğini zannettikleri de ileri sürülmüştür. Fakat bu görüşün sahibi olan Süleyman Ateş’in konuya ilişkin açıklamaları kendi içinde tutarlı görünmemektedir. Zira Ateş “hicrî 5. yıldan sonra Medine’de yahudi kalmadığı” noktasından hareketle “bu sûrede yahudilerin yerinin bulunmadığı” tarzında ve kendisinin başka ifadeleriyle bağdaşmayan kesin bir kanaat de ortaya koymaktadır krş. II, 6, 33, 60, 61, 65, 69, 70, 71, 84, 85; II, 48, 61, 62; II, 29-30; II, 63. Öte yandan bazı âyetlerin içeriği ile tarihî bilgiler arasında uyum arama çabasıyla, meselâ 64. âyetin bir Hudeybiye Antlaşması’ndan önce, bir de Mekke fethinden sonra olmak üzere iki defa inmiş olmasına ihtimal veren müfessirler de vardır bk. İbn Kesîr, II, 46. Kanaatimize göre Âl-i İmrân sûresinde “Ehl-i kitap” olumlu ve olumsuz yönleriyle geniş bir biçimde ele alınmış, inanç esasları bakımından hıristiyanlara ağırlık verilmekle beraber birçok yerde yahudilere de atıfta bulunulmuştur. Özellikle Hz. İbrâhim hakkındaki tartışmaya gönderme yapan âyetler 65-68 bunun açık bir kanıtıdır. Hatta 64. âyetin tefsirinde açıklanacağı üzere Ehl-i kitaba yapılan diyalog çağrısını, aslî şekliyle tevhid inancına dayalı din mensuplarına yapılmış genel bir davet biçiminde anlamak mümkündür. Şevkânî’nin de belirttiği üzere, bu sûrede geçen Ehl-i kitap ifadelerinin sadece hıristiyanlar hakkında olduğuna dair bazı ilk dönem bilginlerinden nakledilen rivayeti mutlak biçimde doğru saymak mümkün değildir I, 391; bu rivayeti, Bakara sûresiyle karşılaştırıldığında burada hıristiyanlara ağırlık verilmiştir şeklinde anlamak daha uygun olur. Âyetlerin sıralaması konusunda yukarıda işaret edilen bilgiler dikkate alındığında, daima nüzûl sırasına ilişkin rivayetlerden hareketle zaman tesbiti yapmanın isabetli olmayacağı açıktır. Âyetlerin anlaşılmasında tarihî bilgiler ve nüzûl bilgileri önemli bir yardımcı role sahip olmakla beraber, yorumu bu bilgiler içine hapsetmeksizin ve öncelikle Kur’an’ın içerdiği mesajlar üzerinde dikkatle durulduğu takdirde yorumun ufkunu genişletme ve sağlıklı sonuçlara ulaşma ihtimali artar. Tabii ki, bu yorumların da kesinlik taşıyan verilerle çatışmamasına özen gösterilmesi gerekir. Buna göre, sûrede geçen ifadelerin de kimlere uygun düştüğü noktasının esas alınması, kesinlik kazanmamış rivayet veya ihtimaller dolayısıyla yoruma kesin bir üslûp katılmaması uygun olur. Sonuç olarak sûrenin nüzûlü hakkında şu söylenebilir Bakara ve Enfâl sûrelerinin ardından hicretin 3. yılında Uhud Savaşı’ndan sonra nâzil olmaya başlayan sûrenin tamamlanması muhtemelen hicretin 9. yılına kadar sürmüştür Emin Işık, “Âl-i İmrân Sûresi”, DİA, II, 307. Âl-i İmrân Sûresi Fazileti Ele aldığı mevzulara, ihtiva ettiği ahkâm, kıssa, emir ve yasaklara bakıldığında Âl-i İmrân sûresinin de tıpkı Bakara sûresi gibi çok önemli, faziletli ve büyük bir sûre olduğu görülür. Onun fazileti hakkında Allah Resûlü şöyle buyurur “Kur’an’ı okuyunuz; çünkü o, kıyamet gününde kendisiyle hemhâl olanlara şefaatçi olarak gelecektir. Zehrâvân’ı yani Bakara ve Âl-i İmrân sûrelerini okuyun;[1] çünkü onlar, kıya­met gününde iki büyük bulut veya iki gölgelik ya da iki kuş sürüsü hâlinde gelerek kendile­rini okuyanları savunacak ve koruyacaklardır.” Müslim, Mûsâfirîn 252 [1] Bakara ve Âl-i İmrân sûrelerine, hidâyet nûrlarının parlaklığı ve okuyanlara verilecek ecrin büyüklüğü sebebiyle, “Zehrâvân” ismi verilmiştir. اِنَّ الَّذ۪ينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللّٰهِ وَاَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَل۪يلًا اُو۬لٰٓئِكَ لَا خَلَاقَ لَهُمْ فِي الْاٰخِرَةِ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ اللّٰهُ وَلَا يَنْظُرُ اِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ وَلَا يُزَكّ۪يهِمْۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿٧٧﴾ Karşılaştır 77 Allah’a verdikleri sözleri ve ettikleri yeminleri önemsiz bir dünya menfaatine satanlar var ya, işte onların âhirette hiçbir nasipleri yoktur. Allah kıyâmet günü onlarla konuşmayacak, onlara merhamet nazarıyla bakmayacak ve onları temize çıkarmayacaktır. Onlar için can yakıcı bir azap vardır. TEFSİR Âyet-i kerîmenin iniş sebebiyle ilgili birkaç rivayet olmakla birlikte onlarda iki tanesi şöyledir1. Abdullah b. Ömer rivayete göre Allah Resûlü “Her kim bir müslüman kardeşinin malını gaspedip kendine geçirmek üzere yalan yere yemin ederse Allah’ın gazabına uğramış olarak O’na kavuşur” buyurdu. İbn Ömer bu hadis-i şerifi naklederken içeri Eş’as b. Kays girdi ve İbn Ömer’i kastederek “Ebu Abdurrahman size ne rivayet etti?” diye sordu. Oradakiler de “Şöyle şöyle rivayet etti” dediler. Eş’as “Ebu Abdurrahman doğru söylemiştir. Çünkü bu benim hakkımda nâzil oldu Yemen’deki bir arazi yüzünden bir adamla aramda anlaşmazlık vardı. Onu alıp Peygamber götürdüm ve aramızda hükmetmesini istedim. Allah Resûlü Bu arazinin sana ait olduğuna dair elinde delil var mı?» diye sordu. Ben Hayır, yok» dedim. O zaman diğer adamın yemini gerekir» buyurdular. Ben O kişi yemin eder ve malımı elimden alır» dedim. Bunun üzerine Efendimiz yukarıda geçtiği gibi buyurdular ve hemen akabinde de bu âyet-i kerîme nâzil oldu. Müslim, İman 2202. Bu âyet, yahudi âlimleri hakkında inmiştir. Onlar, Allah Teâlâ’nın Hz. Muhammed peygamberliğiyle ilgili olarak kendilerinden almış olduğu sözü gizlemişler, Tevrat’ta olmayan şeyleri oraya yazmışlar ve menfaatlerini elden kaçırmamak için de onun Allah katından olduğuna yemin etmişlerdi. Fahreddin er-Râzî, Mefâtîhu’l-gayb, VIII, 92İniş sebebi hangi hâdise olursa olsun âyet-i kerîme, Allah adına verilen sözü tutmamanın ve yine Allah adına yaptığı yeminin arkasına sığınarak yani bir nevi Allah’ı kendine kalkan yaparak küçük veya büyük dünyevî menfaatler elde etmeye çalışmanın çok büyük bir günah olduğunu haber vermektedir. Bu öyle büyük bir günahtır ki, âhirette buna verilecek cezalar peş peşe beş madde olarak sıralanmıştır Bu günahı işleyenler cennetin sonsuz nimetlerinden tamamen mahrum kalacaklar ve onlara orada en küçük bir pay bile verilmeyecektir. Allah onlarla konuşmayacak; onlara son derece gazap edecektir. Onlara rahmet, lutuf ve ihsan nazarıyla bakmayacak; onlara hiçbir değer vermeyecektir. Onları, günahlarını bağışlamak sûretiyle kirlerinden arındırıp temize çıkarmayacak, aksine onlara azap edecektir. Kendi temiz dostlarını övdüğü gibi onları asla övmeyecektir. Bütün bunlara ilâveten onlar için cehennemde pek acıklı, can yakıcı bir azap maddeten hem mânen takdir edilen bu cezalar, kalbinde âhirete zerre kadar imanı olan herkesi bu ve benzeri günahlardan sakınmaya ve Allah’ın sevdiği bir kul olmak için ciddiyetle çalışmaya sevkedecek büyük bir tesire sahiptir. Ehl-i kitap içinde, kutsal kitapla alakalı olarak ağızlarını eğen, bile bile yalan söyleyen ve insanları haktan ayırıp bâtıla saptırarak kula kul etmek isteyenlerin varlığı da şöyle haber verilmektedir Kaynak Ömer Çelik Tefsiri أَوَلَمْ يَرَ الْإِنْسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ Evelem yeral insanü enna halaknahü min nutfetin fe iza hüve hasıymün mübın Kelime Okunuşu Anlamı Kökü الْإِنْسَانُ l-insānu insan خَلَقْنَاهُ ḣaleḳnāhu kendisini yarattığımızı نُطْفَةٍ nuTfetin bir nutfesperm- خَصِيمٌ ḣaSīmun bir hasım Abdulbaki Gölpınarlı Abdulbaki Gölpınarlı İnsan, kendisini, hiç şüphesiz bir katre sudan yarattığımızı görmedi mi de şimdi o, apaçık bir düşman olmaya kalkışmada. Abdullah Parlıyan Abdullah Parlıyan İnsan kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmedi mi? Bir de bakarsın ki, karşımıza çekişen ve düşman olarak çıkıvermiş. Adem Uğur Adem Uğur İnsan görmez mi ki, biz onu meniden yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman kesilmiş. Ahmed Hulusi Ahmed Hulusi İnsan görmedi mi ki biz onu bir spermden yarattık... Bu gerçeğe rağmen şimdi o apaçık bir hasımdır! Ahmet Varol Ahmet Varol İnsan kendisini bir nutfeden yarattığımızı görmedi mi? Şimdi o, apaçık bir hasım kesildi. Ali Bulaç Ali Bulaç İnsan, Bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmüyor mu? Şimdi o, apaçık bir düşman kesilmiştir. Ali Fikri Yavuz Ali Fikri Yavuz O inkârcı insan görmedi mi Biz onu bir nutfeden yarattık. Şimdi de aşikâr bir mücadeleci kesiliverdi. Bayraktar Bayraklı Bayraktar Bayraklı İnsan görmez mi ki, biz onu nutfeden/meni ve yumurtadan yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman kesilmiş. Bekir Sadak Bekir Sadak 77-78 Insan kendisini bir nutfeden yarattigimizi gormez mi ki hemen apacik bir hasim kesilir ve kendi yaratilisini unutur da Curumus kemikleri kim yaratacak» diyerek, Bize misal vermeye kalkar? Celal Yıldırım Celal Yıldırım İnsan, kendisini bir nutfeden yarattığımızı görmedi mi ? Buna rağmen bir de bakarsın ki o, bize karşı açık bir hasım. Cemal Külünkoğlu Cemal Külünkoğlu İnsan, bizim kendisini bir damla sudan spermden yarattığımızı görmedi mi ki, kalkmış bize apaçık bir düşman kesilmiştir. Diyanet İşleri Diyanet İşleri İnsan, bizim, kendisini az bir sudan meniden yarattığımızı görmedi mi ki, kalkmış apaçık bir düşman kesilmiştir. Diyanet Vakfı Diyanet Vakfı İnsan görmez mi ki, biz onu meniden yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman kesilmiş. Edip Yüksel Edip Yüksel İnsan, kendisini bir damlacıktan yarattığımızı görmez mi ki bize karşı apaçık bir düşman kesilir? Elmalılı Hamdi Yazır Elmalılı Hamdi Yazır İnsan, kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmedi mi de, şimdi apaçık bir hasım kesildi? Fizil-al il Kuran Fizil-al il Kuran İnsan, bizim kendisini nasıl bir nutfeden sperm yarattığımızı görmedi mi? Ki, şimdi apaçık bir hasım kesildi. Gültekin Onan Gültekin Onan İnsan, bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmüyor mu? Şimdi o apaçık bir düşman kesilmiştir. Harun Yıldırım Harun Yıldırım İnsan görmez mi ki, biz onu meniden yarattık. Bir de bakıyorsun ki, apaçık düşman kesilmiş. Hasan Basri Çantay Hasan Basri Çantay İnsan, kendisini bir nutfeden yaratdığımızı gör ür gibi bilmedi mi ki şimdi o, açıkdan açığa müfrit bir muhaasım kesilmekde dir. Hayrat Neşriyat Hayrat Neşriyat Hem o insan görmedi mi, gerçekten biz kendisini nutfeden hakir bir damla sudan süzülmüş hulâsadan yarattık! Buna rağmen bakarsın ki o apaçık bir hasım kesilmiştir. İbn-i Kesir İbn-i Kesir İnsan; Bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmedi mi ki; şimdi apaçık bir düşmandır. İlyas Yorulmaz İlyas Yorulmaz İnsan bir damla atılmış sudan yaratıldığını görmedi mi? Buna rağmen hemen Rabbinin emirlerine hasım kesiliveriyor. İskender Ali Mihr İskender Ali Mihr İnsan, onu bir nutfeden nasıl yarattığımızı görmedi mi? Sonra da Bize karşı apaçık hasım düşman oldu. Kadri Çelik Kadri Çelik İnsan, bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmüyor mu? Derken, o apaçık bir düşman kesiliverir. Muhammed Esed Muhammed Esed İnsan bilmez mi ki, kendisini bir sperm damlasından yaratırız; ve o anda kendisini düşünme ve tartışma yeteneği ile donatılmış görür. Mustafa İslamoğlu Mustafa İslamoğlu İnsan görmez mi ki, Biz kendisini bir damlacık hayat suyundan yarattık ve akıl fikir bahşettik, fakat o apaçık bir hasım olup çıktı. Ömer Nasuhi Bilmen Ömer Nasuhi Bilmen İnsan görmedi mi ki, muhakkak Biz onu bir nutfeden yarattık, sonra o, bir apaçık mücadeleci kesilmiştir. Ömer Öngüt Ömer Öngüt İnsan, bizim kendisini nutfeden kerih bir sudan yarattığımızı görmez mi ki, şimdi o apaçık bir hasım kesilmektedir. Sadık Türkmen Sadık Türkmen Insan kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmedi mi? Şimdi o, apaçık bir hasım oluvermiştir! Seyyid Kutub Seyyid Kutub İnsan, bizim kendisini nasıl bir nutfeden sperm yarattığımızı görmedi mi? Ki, şimdi apaçık bir hasım kesildi. Suat Yıldırım Suat Yıldırım İnsan şunu hiç görüp düşünmedi mi Biz kendisini bir nutfeden yaratmışken, yaman bir hasım kesildi Bize. Süleyman Ateş Süleyman Ateş İnsan, bizim kendisini nasıl bir nutfe spermden yarattığımızı görmedi mi ki, şimdi apaçık bir hasım kesildi? Şaban Piriş Şaban Piriş İnsan kendisini bir damladan yarattığımızı görmüyor mu ki apaçık mücadeleci oluveriyor. Tefhim-ul Kur'an Tefhim-ul Kur'an İnsan, bizim kendisini bir damla sudan yarattığımızı görmüyor mu? Şimdi o, apaçık bir düşman kesilmiştir. Yaşar Nuri Öztürk Yaşar Nuri Öztürk Görmedi mi insan, kendisini bir spermden yarattığımızı! Bir de bize açık bir hasım kesilmiştir o. Yusuf Ali İngilizce Yusuf Ali İngilizce Doth not man see that it is We Who created him from sperm? yet behold! he stands forth as an open adversary!

yasin suresi 77 ayet fazileti